هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۸ /۱ /۱۳۹۲ بنا به پیشنهاد شماره ۹۹۱۷۴ /۱۰۰ مورخ ۱ /۱۲ /۱۳۹۱ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و به استناد ماده (۱۹۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۹ – ، آیین نامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی ماده (۱۹۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1392,01,18
ماده ۱– در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف – قانون: قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۹-،
ب – مرکز توسعه روستایی: مرکز توسعه روستایی و مناطق محروم کشور.
ج – خوشه صنعتی: واحدهای کسب و کار متمرکز در یک منطقه جغرافیایی که با همکاری و تکمیل فعالیت های یکدیگر، محصولات و یا خدمات مشترکی را تولید و ارایه می کنند و از چالش ها و فرصت های مشترکی نیز برخوردارند.
د – زنجیره صنعتی – کشاورزی: گروهی از واحدها که برای تولید یک محصول خاص با هم در ارتباط بوده و مکمل یکدیگر هستند.
هـ – خانه های روستایی گردشگری (مسافر- کاشانه): خانه های روستایی که تبدیل به اماکنی برای آشنایی با فرهنگ روستا شده و مکان اقامت (اسکان) گردشگران علاقمند به طبیعت و محلی برای اطلاع رسانی به گردشگران در مورد جاذبه ها و توانمندی های روستا به شمار می آیند.
و – روستای هدف گردشگری: روستایی که از جاذبه های تاریخی، طبیعی و فرهنگی برای بازدید و یا اقامت گردشگران برخوردار است. فهرست این روستاها با پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تصویب هیئت وزیران می رسد.
ز – کارگاه های غیرمتمرکز قالیبافی: مجموعه ای متشکل از بافندگان خانگی که تحت مدیریت واحد به بافت قالی اشتغال دارند.
ح – حوزه روستایی: مجموعه ای متشکل از چند آبادی همجوار و مرتبط با هم در قلمرو جغرافیایی و فرهنگی همگن با عملکردهای تقریباً همسان در یک کانون جمعیتی برتر با جمعیت حداکثر پنج هزار نفر (موضوع مصوبه شماره ۳۹۳۲ /۳۱۰ مورخ ۳۰ /۱۱ /۱۳۷۸ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران).
ط – مجموعه روستایی: مجموعه ای متشکل از روستاهای واقع در محدوده یک دهستان.
ماده ۲– به منظور پیگیری و نظارت بر انجام فعالیت های توسعه و عمران در محدوده روستا، دهیار به عنوان مدیر ارشد روستا تعیین و علاوه بر وظایف مقرر در مقررات مربوط از قبیل ماده واحده قانون تاسیس دهیاریهای خودکفا در روستاهای کشور – مصوب ۱۳۷۷ – و ماده (۶۹) قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران – مصوب ۱۳۷۵ – و اصلاحات بعدی آن و ماده (۱۰) اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیاریها موضوع تصویب نامه شماره ۵۶۰۲۰ /ت۲۳۶۷۴هـ مورخ ۸ /۱۲ /۱۳۸۰، وظایف زیر را برعهده دارد:
الف – تسهیل اجرای سیاستها و برنامه های دولت در روستا.
ب – پیگیری و هماهنگی فعالیت های خدمات رسانی دولت و نهادهای عمومی غیردولتی در سطح روستا و در صورت ضرورت ارایه گزارش به مراجع ذی ربط.
ج – گزارش وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستا در چارچوب دستورالعمل ابلاغی وزارت کشور.
د – جلب مشارکت مردم در پیشبرد امور، رفع مشکلات و تحقق برنامه های توسعه روستا.
هـ – شناسایی ظرفیتها و قابلیت های سرمایه گذاری و توسعه اقتصاد محلی روستا جهت انعکاس به دستگاه های اجرایی ذی ربط.
و – بهره برداری و نگهداری از اماکن عمومی، در صورت موافقت دستگاه های اجرایی ذی ربط.
ز – ترویج الگوی معماری اسلامی – ایرانی در روستاها در چارچوب ماده (۱۶۹) قانون.
ح – مدیریت بحران در حوادث غیرمترقبه در محدوده روستا با رعایت قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور و آیین نامه های مربوط.
ط – تهیه گزارش سالانه عملکرد ماده (۱۹۴) قانون برای ارایه به بخشدار.
ی – تسهیل دریافت و بازپرداخت تسهیلات مالی – اعتباری توسط روستاییان.
ماده ۳– بخشدار به عنوان مدیر مجموعه های روستایی بخش ذی ربط تعیین می شود و مسئولیت هدایت، هماهنگی و نظارت بر عملکرد دستگاه ها را در محدوده مجموعه روستایی براساس اسناد مصوب مراجع قانونی ذی ربط و ارایه گزارش سالانه عملکرد ماده (۱۹۴) قانون به مرکز توسعه روستایی را برعهده دارد.
ماده ۴– انواع حمایتهای موضوع این آیین نامه به شرح زیر است:
الف- اعطای تسهیلات ارزان قیمت (یارانه دار)
ب- تخفیف در سهم آورده متقاضی (سرمایه گذار)
ج- تطویل در زمان بندی اجرا، تنفس، مشارکت و بازپرداخت تسهیلات
د- اعطای کمک های فنی و اعتباری
هـ- کمک به احداث زیر ساخت ها
و- اعطای کمک های بلاعوض
ماده 5– وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت موظفند برای گسترش کشاورزی صنعتی با اولویت توسعه خوشه ها و زنجیره های صنعتی – کشاورزی و گسترش صنایع کوچک و متوسط و صنایع تبدیلی از محل اعتبارات کمکهای فنی اعتباری منظور در بودجه سنواتی و در چارچوب بند (ص) ماده (224) قانون، به گونه ای تمهید نمایند که تا پایان برنامه پنجم توسعه، سهم روستاها از اعتبارات کمک های فنی – اعتباری کشاورزی و صنعت به ترتیب به (40) و (20) درصد برسد.
تبصره– وزارتخانه های مذکور موظفند با همکاری سایر دستگاه های ذی ربط نسبت به شناسایی و اعلام خوشه ها و زنجیره های صنعتی – کشاورزی در جغرافیای روستایی با توجه به شرایط جغرافیایی و ظرفیت های مناطق ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین نامه اقدام نمایند.
ماده ۶– وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است به منظور گسترش سرمایه گذاری در نواحی صنعتی روستایی و توسعه فرش دستباف روستا اقدامات زیر را انجام دهد:
الف – تخفیف تا سقف (۵۰) درصد در قیمت مصوب اراضی واگذاری متناسب با میزان تخصیص اعتبارات عمرانی استانی جهت تکمیل زیربناهای نواحی صنعتی روستایی.
ب – تامین تسهیلات ارزان قیمت با مدت زمان بازپرداخت ده سال به منظور توسعه کارگاه های متمرکز و غیرمتمرکز قالیبافی، اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی فرش دستباف در چارچوب مفاد آیین نامه اجرایی ماده (۱۱۸)، بند (الف) ماده (۱۵۱) و بند (ص) ماده (۲۲۴) قانون موضوع تصویب نامه شماره ۱۳۴۸۷۸ /ت۴۷۲۲۰هـ مورخ ۶ /۷ /۱۳۹۰.
۱– آورده نقدی متقاضیان استقرار در نواحی صنعتی روستایی برابر با (۵) درصد کل مبلغ قرارداد و مدت زمان بازپرداخت اقساط حق بهره برداری توسط متقاضیان حداقل (۳) سال می باشد.
۲– دستگاههای اجرایی موضوع آیین نامه اجرایی ماده (۱۱۸)، بند (الف) ماده (۱۵۱) و بند (ص) ماده (۲۲۴) قانون موظفند در چارچوب آیین نامه یاد شده، نسبت به تعیین سهم مناطق روستایی اقدام و موسسات عامل نیز موظف به رعایت این سهم هستند.
۳– مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) در برخورداری از حمایتهای موضوع این آیین نامه، در اولویت قرار می گیرند.
ماده ۷– سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری موظف است از طریق اعطای کمکهای فنی – اعتباری، نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:
الف – توسعه صنایع دستی، خدمات گردشگری و ایجاد بازارچه های محلی برای ترویج و فروش صنایع دستی و حمایت از صنعتگران صنایع دستی با اولویت روستاهای هدف گردشگری از محل اعتبارات منظور در بودجه سنواتی و در چارچوب بند (ص) ماده (۲۲۴) قانون، به گونه ای که تا پایان برنامه، سهم این فعالیت ها در مناطق روستایی به (۴۰) درصد برسد.
ب – اختصاص تسهیلات ارزان قیمت به متقاضیان ایجاد خانه های روستایی گردشگری (مسافر – کاشانه) در هر یک از روستاهای هدف گردشگری در هر استان و آموزش خدمات گردشگری به روستاییان پس از تصویب شورای برنامه ریزی و توسعه استان.
ج – احداث کمپ های گردشگری متناسب با نیازهای گردشگران در هر یک از روستاهای هدف گردشگری تا پایان برنامه پنجم توسعه.
د – حفاظت، احیا و بازسازی آثار تاریخی، فرهنگی و مذهبی روستاهای هدف گردشگری تا پایان برنامه پنجم توسعه.
ماده ۸– وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:
الف – حداقل (۳۰) درصد از تسهیلات اشتغالزایی را از سرجمع کل منابع و تسهیلات به صورت مجزا و با سرفصل مستقل پس از تصویب شورای عالی اشتغال و با مدت زمان بازپرداخت تا ده سال به مناطق روستایی اختصاص و به بانک های عامل ابلاغ نماید.
ب – سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور موظف است به نحوی برنامه ریزی نماید تا براساس نیازسنجی های آموزشی جوامع روستایی و عشایری که با استفاده از نظرات کارگروه های اشتغال استانی صورت می گیرد، نسبت به تهیه تقویم آموزشی متقاضیان شغل و یا متقاضیان ارتقای شغل دوره آموزش فنی و حرفه ای به ویژه کارآفرینی در بخش های کشاورزی، صنایع دستی، گردشگری و صنعت با اولویت ارایه استفاده از خدمات نوین و مشارکت در فعالیت های صنعتی و بهبود کیفیت تولیدات از محل اعتبارات خود و یا دستگاه های اجرایی ذی ربط در مناطق روستایی و عشایری اقدام نماید.
تبصره ۱– هزینه برگزاری دوره های آموزش کارآفرینی که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی رأسا اقدام به برگزاری می نماید از محل اعتبارات مربوط، تامین و پرداخت می گردد.
تبصره ۲– دستگاههای اجرایی مجری آموزش های فنی و حرفه ای در بخش های صنعت، خدمات و کشاورزی موظف به رعایت استانداردهای آموزشی مورد تایید سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور می باشند و شرکت ها و موسسات بخش غیردولتی نیز جهت ارائه آموزشهای مهارتی، باید مجوز آموزشگاههای فنی و حرفه ای آزاد را از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دریافت نمایند.
ج – ساماندهی و ایجاد مراکز کارآفرینی با اولویت مناطق روستایی با همکاری دستگاه های اجرایی ذی ربط.
د – اعمال حمایت های موضوع آیین نامه اجرایی بندهای (الف) تا (هـ) ماده (۸۰) قانون موضوع تصویب نامه شماره ۳۱۶۱۶ /ت۴۷۴۳۶هـ مورخ ۲۰ /۲ /۱۳۹۱ با اولویت مناطق روستایی.
تبصره – در راستای اجرای حمایت های موضوع آیین نامه اجرایی بندهای (الف) تا (هـ) ماده (80) قانون، دستگاههای اجرایی موظفند هر ساله سهم روستاها را از حمایتهای مذکور، مشخص و نسبت به رعایت آن اقدام نمایند.
هـ – انجام اقدامات لازم در زمینه تعمیم و گسترش بیمه روستایی و پوشش صد درصد آن از طریق تقویت صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر.
ماده ۹– دستگاه های اجرایی و متولی صدور مجوز برای فعالیت های کارآفرینی، تولیدی و اشتغالزایی مکلفند در چارچوب وظایف، ضوابط و مقررات مربوط، متقاضیان فعالیت در مناطق روستایی را در اولویت قرار دهند.
تبصره– دستگاههایی که برای اینگونه فعالیتها مجوز صادر می کنند به ویژه سازمان ملی استاندارد ایران موظفند براساس سطوح مختلف تولید (حداقل در دو سطح مقیاس تولید) ضوابط و استانداردهای ویژه ای را متناسب با مقتضیات هر یک، تدوین و اعمال نمایند.
ماده ۱۰– به منظور افزایش رقابت پذیری واحدهای تولیدی در روستاها، دستگاههای اجرایی ذی ربط مکلفند تامین آب، برق، تلفن، گاز و سایر خدمات زیربنایی مورد نیاز مجتمع ها و واحدهای تولیدی، معدنی، خدماتی و صنعتی، کشاورزی، صنایع دستی، گردشگری و فرش دستباف در مناطق روستایی را در اولویت قرار دهند.
ماده ۱۱– وزارت جهاد کشاورزی موظف است نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:
الف – اعمال حمایتهای موضوع بند (الف) ماده (۱۴۵) قانون و آیین نامه اجرایی آن با اولویت مناطق روستایی.
تبصره – وزارت یاد شده مکلف است یارانه سود تسهیلات اعطایی برای تولید در مناطق روستایی را تا دو درصد نسبت به مناطق دیگر افزایش دهد.
ب – اعطای تسهیلات یارانه ای برای احداث و توسعه محصولات گلخانه ای سالم و ارگانیک در مجتمع های کشاورزی روستایی غیر دولتی از طریق بانکهای عامل و از محل اعتبارات مصوب مربوط.
ج – کمک به عرضه محصولات و خدمات تولیدی مناطق روستایی در بازارهای محلی و نمایشگاه های دائمی و فصلی با همکاری اتحادیه ها و شرکت های تعاونی روستایی، کشاورزی و اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی توسعه روستایی و دهیاری ها با اولویت دهستانهای دارای قابلیت توسعه.
تبصره – فهرست دهستانهای دارای قابلیت توسعه به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های جهاد کشاورزی و کشور و مرکز توسعه روستایی ظرف سه ماه پس از ابلاغ این تصویب نامه تهیه می گردد.
د – پوشش بیمه ای تولیدات بخش کشاورزی و عوامل تولید در مناطق روستایی در راستای بند (ط) ماده (۱۴۳) قانون.
هـ – ساماندهی خانوارهای عشایری و اسکان آنها در کانونهای عشایری و ارایه خدمات زیربنایی جهت آماده سازی مناطق مستعد اسکان عشایر با همکاری دستگاههای اجرایی ذی ربط.
و – اعمال حمایتهای لازم برای تقویت مدیریت یکپارچه اراضی و مشارکت با تشکلهای حقوقی از جمله تعاونیهای تولید کشاورزی و شرکتهای سهامی زراعی برای جلوگیری از خرد شدن اراضی در چارچوب آیین نامه های ذی ربط (آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها موضوع تصویب نامه شماره ۵۹۸۷۹ /ت۳۷۱۱۰هـ مورخ ۱۹ /۴ /۱۳۸۶ و آیین نامه اجرایی قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی و اقتصادی موضوع تصویب نامه شماره ۱۴۰۷۲۳ /ت۴۰۷۸۰ک مورخ ۱۴ /۷ /۱۳۸۸).
ماده ۱۲– افراد ساکن در شهرها که متقاضی بازگشت و سکونت دایم در روستاهای خارج از حریم شهر (مهاجرت معکوس) باشند با تشخیص و تایید مدیر ارشد روستا و با رعایت ضوابط و مقررات مربوط می توانند از حمایتهای موضوع این آیین نامه و تسهیلات احداث و یا مقاوم سازی مسکن و زمین روستایی برخوردار شوند.
ماده ۱۳– بنیاد مسکن انقلاب اسلامی موظف است نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:
الف – به منظور بهسازی بافتهای با ارزش روستایی با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و با رعایت قوانین و مقررات مربوط، نسبت به احصای شاخص ها و شناسایی روستاهای واجد شرایط ظرف سه ماه پس از ابلاغ این تصویب نامه اقدام و پس از تهیه طرح، پروژه های اولویت دار را در این روستاها اجرا نماید.
ب – به منظور کاهش خطرات و آسیب های ناشی از بروز سوانح طبیعی، ضمن انجام مطالعات مورد نیاز با رعایت قوانین و مقررات مربوط و در چارچوب اعتبارات مصوب نسبت به تهیه و اجرای طرح های ایمن سازی مناطق روستایی در برابر سوانح طبیعی اقدام و عملیات مربوط به بازسازی مسکن و بافت مناطق آسیب دیده از سوانح طبیعی در روستاها را با مشارکت مردم و نهادهای عمومی به انجام رساند.
ج – در چارچوب اعتبارات مصوب نسبت به کمک یا ارایه تسهیلات ارزان قیمت برای آواربرداری واحدهای فرسوده اقدام نماید.
ماده ۱۴– اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند طرح های مصوب بهسازی بافت های با ارزش روستایی و طرح های مصوب گردشگری را رعایت کنند.
تبصره– دهیاری ها موظفند از ساخت و سازهای خلاف و یا فاقد پروانه جلوگیری نمایند.
ماده ۱۵– به منظور تسهیل و ارایه خدمات عمومی و عام المنفعه به روستاییان، دستگاههای اجرایی موظفند با رعایت قوانین مربوط، امکان بهره برداری از اراضی دارای کاربری عمومی مصرح در طرح هادی و محدوده روستا را برای دهیاریها فراهم نمایند.
ماده ۱۶– وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و دستگاههای اجرایی ذی ربط موظفند با توجه به بعد فرهنگی و هنری بودن فرش دستباف ایران، با رعایت قوانین و مقررات مربوط و با هماهنگی سازمان ملی فرش ایران نسبت به معرفی و تبلیغ این محصول در داخل و خارج از کشور اقدام نمایند.
ماده ۱۷– وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:
الف – زیرساختهای لازم را برای راه اندازی دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی ایجاد و ضمن کمک به متقاضیان تاسیس این دفاتر، امکان دسترسی پرسرعت و پهنای باند مناسب را برای آنها فراهم آورد.
ب – به منظور تقویت دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی و کمک به استقلال مالی این دفاتر و فراهم نمودن شرایط برای امکان ارایه خدمات دستگاههای دولتی در این دفاتر به مردم و با هدف کاهش تردد روستاییان به شهرها کارگروهی متشکل از فرماندار مربوط، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر مدیران دستگاههای ذی ربط در استانها تشکیل و زمینه واگذاری خدمات دولتی به این دفاتر را فراهم نماید.
ماده ۱۸– شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها موظفند در راستای تامین راه مناسب برای روستاهای بالای بیست خانوار، برنامه تفصیلی ارتقای مشخصات، احداث، نگهداری و ایمن سازی شبکه های راه های روستایی استان را برای سالهای باقیمانده برنامه، تدوین و سالانه منابع لازم را از محل اعتبارات استانی تامین نمایند.
ماده ۱۹– به منظور ارتقای شاخصهای توسعه روستایی و عشایری، ارایه خدمات نوین و تهیه برنامه اولویت بندی خدمات روستایی با توجه به شرایط منطقه ای و محلی، مرکز توسعه روستایی موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه با همکاری دستگاه های ذی ربط، بسته توسعه روستایی برای سالهای باقیمانده برنامه را تهیه و به هیئت وزیران ارایه نماید.
ماده ۲۰– شوراهای برنامه ریزی و توسعه استان ها موظفند با رعایت ماده (۱۹) این آیین نامه، نسبت به تهیه بسته توسعه پایدار روستایی استان در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیربنایی و تعیین اولویتهای مربوط اقدام نمایند. این بسته پس از تصویب در شورای برنامه ریزی و توسعه استان، ملاک عمل دستگاههای ذی ربط استانی در ارایه خدمات و تعیین برنامه، طرح و پروژه ها و توزیع اعتبارات، تسهیلات و منابع استانی و ملی اختصاص یافته به استان می باشد.
ماده ۲۱– وزارت کشور مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه نسبت به تهیه و تدوین الگوی مدیریت آبادیهای فاقد شورای اسلامی اقدام نماید.
ماده ۲۲– دستگاههای اجرایی مکلفند نسبت به توسعه فضاهای ورزشی در مناطق روستایی در چارچوب تصویب نامه شماره ۴۹۱۲۰ /ت۳۶۱۱۵هـ مورخ ۵ /۴ /۱۳۸۷ اقدام نمایند.
تبصره– وزارت ورزش و جوانان موظف است زمینه بهره برداری مناسب از فضاهای ورزشی روستایی را با همکاری وزارت کشور (سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور) و مرکز توسعه روستایی فراهم آورد.
ماده ۲۳– مرکز توسعه روستایی موظف است ضمن نظارت مستمر بر اجرای این آیین نامه، گزارش مربوط را سالانه به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و هیئت وزیران ارایه نماید.
محمدرضا رحیمی
معاون اول رییس جمهور
منبع سایت صلح
ثبت دیدگاه