مبانی حقوقی ثبت علامت تجاری

به گزارش حقوق 24: علامت تجاری به عنوان یک نشان مهم در جهان تجارت و مالکیت فکری تلقی می‌شود. ثبت علامت تجاری باعث محافظت از حقوق تجاری فرد یا شرکت می‌شود و از سوءاستفاده رقبا جلوگیری می‌کند. تجار بهتر است علامت تجاری خود را به موقع ثبت کرده و از حقوق مالکیت فکری خود حفاظت کنند تا در دنیای رقابتی امروز موفقیت حاصل کنند.

تعریف اصطلاحی علامت تجاری

دکتر محسن خدمتگزار، مدرس دانشگاه و وکیل پایه‌یک دادگستری، علامت تجاری را بر اساس تعریف هندبوک مالکیت فکری و ایپو توضیح می‌دهد. به گفته وی، علامت تجاری عبارت از نشانی است که کالاها یک شرکت یا سازمان را مشخص می‌کند و آن‌ها را از محصولات رقبایش متمایز می‌کند.

ویژگی‌های علامت تجاری

علامت تجاری باید قابلیت تمایز داشته باشد، به این معنا که بتواند کالاها یا خدمات یک شرکت را از کالاها یا خدمات شرکت‌های دیگر تفکیک کند. علامت تجاری ممکن است یک نشان، ترکیبی از نشان‌ها، نمادها یا حروف باشد که این قابلیت را داشته باشد.

قوانین ثبت علامت تجاری در ایران

قانون جدید ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علامت‌های تجاری در ایران که در سال ۱۳۸۶ مصوب شده است، علامت تجاری را به عنوان نشانی قابل رؤیت دانسته است که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از یکدیگر متمایز کند. این قانون تعریف دقیق‌تری از علامت تجاری ارائه داده و علامت تجاری را به صورت هر نوع نشانه‌ای از جمله نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیره می‌شناسد که برای تمیز دادن محصولات صنعتی، تجاری یاکشاورزی استفاده می‌شود.

ویژگی‌های علامت تجاری

با توجه به تعاریف مختلفی که ارائه شد، می‌توان علامت تجاری را به عنوان نشانی دانست که محصولات یک شرکت را مشخص می‌کند و آن‌ها را از محصولات شرکت‌های دیگر تمیز می‌دهد. به عبارت دیگر، علامت تجاری باید دو ویژگی اساسی داشته باشد: ویژگی اثباتی و ویژگی سلبی. مانند: استفاده انحصاری از علامت تجاری

ضرورت ثبت علامت تجاری برای تجار

تجار ممکن است بپرسند که چرا باید علامت تجاری خود را ثبت کنند؟ اگرچه اجباری برای ثبت علامت تجاری وجود ندارد، اما اگر یک تاجر علامت خود را ثبت نکند، آن علامت اصولاً مورد حمایت قانونی قرار نخواهد گرفت. این ممکن است باعث شود که رقبا علامت او را به سوءاستفاده ببرند، اگرچه تاجر شهرت و اعتباری به خود جلب کند.

مدت اعتبار علامت تجاری

مدت اعتبار علامت تجاری در ایران و بسیاری از کشورها ۱۰ سال است. اما به عکس اختراعات، طرح‌های صنعتی و حق‌التألیف، اعتبار علامت تجاری قابل تمدید می‌باشد. به این ترتیب، پس از انقضای مدت ۱۰ ساله، مالک علامت می‌تواند هر بار با پرداخت هزینه مقرر، اعتبار ثبت علامت را تمدید کند.

عدم استفاده و لغو علامت تجاری

در صورتی که مالک یک علامت تجاری ثبت‌شده، به مدت ۳ سال از آن استفاده ننماید. هر ذی‌نفعی می‌تواند لغو ثبت علامت را از دادگاه درخواست کند، مگر اینکه عدم استفاده از علامت ناشی از قوه قهریه (فورس ماژور) باشد. در این صورت، ثبت علامت تجاری لغو نخواهد شد.