هیئت وزیران در جلسه مورخ 27 /12 /1386 بنا به پیشنهاد شماره 32928 – 52 مورخ 25 /7 /1383 سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد ماده (105) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تنفیذی در ماده (71) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1383- تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی ماده (105) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تنفیذی در ماده (71) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1383-
ماده 1– عبارات و اصطلاحات ذیل در معانی مشروح مربوط به کار می رود:
الف – سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست
ب – ارزیابی پیامدهای زیست محیطی: فرآیند مطالعاتی منظمی است که با هدف پیش بینی و شناسایی مجموعه آثار و پیامدهای زیست محیطی محتمل یک طرح یا پروژه در مرحله امکان سنجی یا مکان یابی به اجرا در می آید و طی آن گزینه ها و تمهیدات عملی لازم و کافی مطابق با ضوابط و استانداردهای مربوط برای رفع یا کاهش آثار سوء زیست محیطی پیش بینی شده مطالعه و ارایه می شود.
ج (اصلاحی 24/03/1388)– کارگروه تخصصی: به منظور بررسی و تأیید نوع و مقیاس پروژه های جدید مشمول ارزیابی، تعیین نوع پروژه های نیازمند مطالعات ارزیابی مخاطرات زیست محیطی جهت پیشنهاد به کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست کارگروه تخصصی با ترکیب زیر تشکیل می شود:
– معاون محیط زیست انسانی سازمان (رییس کارگروه).
– نماینده وزارت جهاد کشاورزی.
– نماینده وزارت کشور.
– نماینده .وزارت صنایع و معادن.
– نماینده وزارت مسکن و شهرسازی.
– نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
– نماینده معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور.
– نماینده دستگاه مرتبط با دستور کار کارگروه.
– نماینده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
– نماینده وزارت راه و ترابری.
– نماینده وزارت نفت
د(اصلاحی 24/03/1388)– طرح ها و پروژه های بزرگ تولیدی و خدماتی مشمول این ضوابط؛ مواردی هستند که قبلاً مطابق پیوست شماره (1) این تصویب نامه که تأیید شده به مهر «پیوست تصویب نامه هیئت وزیران می باشد» به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست رسیده اند. این فهرست می تواند به پیشنهاد مشترک سازمان و دستگاههای اجرایی مربوط و پس از تأیید کارگروه تخصصی با تصویب هیئت وزیران بازنگری، اصلاح و تکمیل شود.
ه(اصلاحی 24/03/1388)ـ – ناظر یا ناظرین معتمد: اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که از سوی سازمان تعیین و نظارت بر اجرای صحیح مفاد گزارش ارزیابی زیست محیطی طرحها و پروژه های بزرگ را بر عهده می گیرند.
و – مناطق ویژه زیستی: مناطقی از عرصه های آبی و خشکی هستند که دارای ارزشهای اکولوژیک طبیعی و انسانی ویژه بوده و در برگیرنده منابع و سیماهای طبیعی و فرهنگی تجدیدناپذیر، زیستگاههای حساس، آسیب پذیر، منحصر به فرد غیرقابل جانشین و نیز دارای تنوع زیستی و گونه های نادر و در معرض خطر تهدید می باشند، این گونه مناطق به علت محدودیت برد زیست محیطی در مقابل عوامل زیانبار بیرونی مانند انواع آلودگی ها و دخالت ها و ساخت و سازهای بشری به شدت حساس و آسیب پذیر می باشند.
تبصره 1(منسوخه 24/03/1388)– فهرست مناطق ویژه زیستی هر سال پس از تصویب کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست توسط سازمان اعلام خواهد گردید.
تبصره 2 (اصلاحی 24/03/1388)– سازمان موظف است برای اطلاع مجریان طرحها از محدوده مناطق حفاظت شده، نقشه پهنه بندی حساسیت محیطی ایران را مطابق مصوبات کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست و به صورت مختصات دار (GIS) تهیه و منتشر نماید و حداقل دوره اعتبار آن را تعیین نماید. نقشه منتشره تا انتشار نقشه جدید، معتبر می باشد.
ز (اصلاحی 24/03/1388)– گزارش ارزیابی اجمالی: بر اساس سرفصل های مطالعاتی پیوست شماره (3) که تأیید شده به مهر پیوست تصویب نامه هیئت وزیران می باشد تهیه می شود. در حداقل زمان ممکن با نگرش جامع و اجمالی سرفصل های مطالعاتی مورد اشاره تهیه و ارایه می شود. هدف عمده در این مطالعات، پیش بینی اثرات مهم و ماندگار طرح مورد نظر در محیط زیست و کمک به انتخاب فوری گزینه های طرح می باشد.
ح (اصلاحی 24/03/1388)– گزارش ارزیابی تفصیلی: گزارشی است که به همان جنبه ها و نکاتی که در گزارش ارزیابی اجمالی اشاره شده می پردازد لیکن مطالب ارایه شده در زمینه تشریح وضع موجود محیط زیست، جنبه های زیست محیطی طرح و شعاع تأثیرگذاری آنها و نهایتاً تمهیدات مربوط با عمق و دقت بیشتری تهیه و ارایه می شود. اینگونه گزارشات تا حد امکان کمّی و مدلل می باشند هدف عمده در این مطالعات دقّت بخشیدن به پیش بینی اثرات و تصمیمات متخذه و نهایتاً ارتقای کیفی تمهیدات پیشنهادی می باشد که شرح خدمات آن با استفاده از متن پیوست شماره (2) که تأیید شده به مهر «پیوست تصویب نامه هیئت وزیران» می باشد در مقیاس دقیقتر توسط دستگاه اجرایی ذی ربط با همکاری سازمان تهیه می شود.
ماده 2(اصلاحی 24/03/1388)– مجری یا مجریان کلیه طرح ها و پروژه های بزرگ تولیدی، خدماتی و زیربنایی مکلفند در مرحله امکان سنجی و مکان یابی طرح ها و پروژه های خود، نسبت به انجام مطالعات ارزیابی پیامدهای زیست محیطی آن مطابق این ضوابط اقدام نموده و گزارش مطالعات مربوطه را به تأیید کارگروه ذیل برسانند:
الف – معاون محیط زیست انسانی (رییس کارگروه)
ب – مدیرکل بخشی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور.
پ – نماینده تام الاختیار رییس دستگاه اجرایی (حداقل در سطح مدیر کل)
تبصره دبیرخانه کارگروه در سازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود.
تبصره 2 – انجام مطالعات ارزیابی پیامد های زیست محیطی برای کلیه طرحها و پروژه های راهسازی وزارت راه و ترابری در مرحله امکان سنجی و مکانیابی الزامی است.
ماده 3– سازمان مکلف است با همکاری دستگاه اجرایی مربوط، دستورالعمل های نحوه انجام مطالعات ارزیابی پیامدهای زیست محیطی طرح ها و پروژه های مشمول ارزیابی را با هماهنگی قبلی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور تهیه و منتشر نماید. رعایت مفاد دستورالعمل های یادشده توسط مجری یا مجریان طرح ها و پروژه های مشمول ارزیابی الزامی است.
تبصره – دستگاه های مربوط می توانند با هماهنگی و تأیید سازمان رأساً نسبت به تهیه و تدوین دستور العمل های ارزیابی طرح ها و پروژه های مربوط اقدام نماید.
ماده 4– گزارش مطالعات ارزیابی پیامدهای زیست محیطی که به اختصار گزارش خوانده می شود الزاماً باید با رعایت دستورالعمل های موضوع ماده (3) در 6 فصل به شرح زیر تنظیم و به سازمان تحویل گردند.
الف – فصل اول: شامل اهداف و ضرورت اجرای طرح، قوانین و استانداردهای زیست محیطی مربوطه
ب – فصل دوم: شامل تشریح موقعیت استقرار، گزینه های فنی و مکانی، فازبندی و طرح توسعه، تأمین مواد، ریزفعالیت ها، فرآیند، ظرفیت، منابع و مواد اولیه مورد نیاز و نحوه تأمین آنها، نیروی انسانی، آلودگی های تولیدی، کم و کیف تخریب در محیط زیست و منابع ایجاد آن در طرح سوانح زیست محیطی
ج – فصل سوم: شامل تشریح محیط زیست وضع موجود در سه زیر بخش به شرح محیط فیزیکی و شیمیایی، محیط طبیعی و محیط اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی
د – فصل چهارم: شامل پیش بینی اثرات و پیامدهای زیست محیطی طرح
هـ – فصل پنجم: شامل تجزیه و تحلیل مجموعه آثار و پیامدهای زیست محیطی طرح و استنتاج
و – فصل ششم: شامل ارایه برنامه اقدامات اصلاحی و برنامه مدیریت و پایش زیست محیطی طرح
تبصره 1– ارزیابی باید برای هر دو دوره ساخت و بهره برداری طرح یا پروژه تهیه شود و تمهیدات لازم برای کاهش اثرات منفی زیست محیطی و مسئولیت اجرا و زمان هر اقدام مشخص گردد.
ماده 5 – مطالعات ارزیابی آن قسمت از طرح ها و پروژه های مشمول اعم از خطی و یا نقطه ای که در داخل مناطق حفاظت شده واقع شده اند به صورت تفصیلی خواهد بود.
تبصره – بهسازی، تعمیر و بازسازی طرحهای موجود در این مناطق بلامانع است.
ماده 6(اصلاحی 24/03/1388)– کارگروه موضوع ماده (2) نظرات کارشناسی دفتر ارزیابی اثرات زیست محیطی سازمان را در مورد گزارش ارزیابی اجمالی، حداکثر ظرف مدت یک ماه و در مورد گزارش تفصیلی ظرف (3) ماه پس از دریافت گزارش از مجری، از طریق سازمان به متقاضی طرح اعلام می نماید. عدم اعلام نظر در موعد مقرر به منزله تأیید گزارش می باشد.
تبصره 1– رییس کارگروه می تواند در موارد خاص برای یکبار مهلت بررسی گزارش ارزیابی اجمالی را به مدت یکماه و بررسی گزارش تفصیلی را به مدت دو ماه تمدید نماید.
تبصره 2– در صورتیکه گزارشی ناقص بوده یا اطلاعات و مدارک کامل نباشد، مهلت یاد شده از زمان تکمیل گزارش محاسبه می شود. در هر صورت اعلام کسری اطلاعات و توضیحات تکمیلی می بایستی حداکثر ظرف (2) هفته انجام شود.
ماده 7 – سازمان نظر کارگروه موضوع ماده (2) در خصوص گزارش مطالعات را به یکی از سه شکل زیر به مجری طرح ابلاغ خواهد نمود.
الف – موافقت
ب – موافقت مشروط
ج – مخالفت بدین معنی که مجری باید گزینه های دیگری را مطالعه و معرفی نماید.
ماده 8 – در مورد آن دسته از طرح ها و پروژه هایی که احتمال بروز مخاطرات و سوانح زیست محیطی توأم می باشند، تهیه و ارایه گزارش ارزیابی مخاطرات زیست محیطی مذکور به صورت ضمیمه گزارش ارزیابی مربوطه الزامی است. فهرست مکانی و نوع پروژه های مشمول تهیه گزارش ارزیابی مخاطرات زیست محیطی توسط کارگروه تخصصی ارزیابی تهیه و به تصویب کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست خواهد رسید.
ماده 9 – به استناد ماده (71) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، رعایت نتایج ارزیابی و راهکار های طرح و پروژه هایی که به تأیید کارگروه موضوع ماده (2) می رسد توسط مجری یا مجریان طرح ها و پروژه های مذکور الزامی است. در این راستا، به منظور اطمینان از رعایت ملاحظاتی که در گزارش ارزیابی پیش بینی شده یا شرایطی که در هنگام تصویب توسط کارگروه موضوع ماده (2) تعیین می شود. مجریان باید طبق روال یا دستور العملی که سازمان تعیین می کند، با استفاده از ناظران معتمد نسبت به ارایه گزارشات عملکرد ادواری به سازمان اقدام نمایند.
تبصره 1 (اصلاحی 24/03/1388)– تأییدیه صلاحیت ناظران معتمد بر اساس ضوابطی که به پیشنهاد سازمان به تصویب کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست خواهد رسید توسط سازمان صادر می گردد.
تبصره 2 – سازمان مکلف است نسبت به تهیه دستور العمل ها و شاخص های پایش و ارزیابی طرح ها و پروژه های عمرانی که توسط ناظران معتمد صورت می گیرد ظرف (6) ماه پس از ابلاغ این آیین نامه اقدام نماید.
ماده 10 – معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها مکلفند اعتبارات لازم برای انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی مربوط به طرح ها و پروژه های دولتی مشمول ارزیابی اثرات زیست محیطی را که دستگاهها در سقف بودجه سنواتی خود پیشنهاد می نمایند در بودجه سال آتی منظور نمایند.
ماده 11 – دستگاههای اجرایی موظفند کلیه نتایج مطالعات ارزیابی را در حین اجرا رعایت نمایند.
ماده 12 – مجریان آن دسته از طرحهای موضوع این آیین نامه که مفاد تعهدات، تمهیدات و شروط مندرج در گزارش ارزیابی یا مجوز زیست محیطی را به مورد اجرا در نیاورند، در دو نوبت از سوی سازمان برای آنان اخطاریه صادر خواهد شد و در صورت عدم توجه به اخطاریه های صادره تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
ماده 13 – معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور مکلف است با همکاری سازمان، گزارش عملکرد سالانه حُسن اجرای مفاد این ضوابط را تهیه و به هیئت دولت ارایه نماید.
پرویز داودی – معاون اول رییس جمهور
منبع سایت صلح
ثبت دیدگاه