ابطال بند (الف) شق (3) بخشنامه مستمریهای سازمان تأمین اجتماعی درخصوص
مقید نمودن اجرای حکم قانونگذار به شرط استمرار پرداخت حق بیمه
در ایام متصل به فوت شخص بیمه شده
تاریخ: 27/5/ 1381شماره دادنامه:171ـ 170کلاسه پرونده:80/47 ـ 80/455
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم زهرا کرامتی ـ خانم زهرا راستی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 1/24 مستمریها سازمان تأمین اجتماعی
مقدمه: شکات طی دادخواستهای تقدیمی اعلام داشتهاند, در بند ج ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران آمده است «در طول برنامه سوم تبصره 3 ردیف 3 ماده واحده قانون تأمین اجتماعی مصوب 27/7/1376 مجلس شورای اسلامی به شرح ذیل اصلاح میشود: 1ـ در صورت فوت بیمهشدهای که بین ده تا بیست سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد به بازماندگان وی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه بدون الزام به رعایت ماده 111 قانون تأمین اجتماعی و به نسبت سهام مقرر در ماده (83) همان قانون مستمری پرداخت میگردد». سازمان تأمین اجتماعی قسمت الف در بند 3 بخشنامه شماره 1/24 که به استناد قانون فوقالذکر صادر نموده است چنین مقرر میدارد «مفاد این بخشنامه مشمول موضوع بندهای 1 و 4 بخش اول بخشنامه 24 مستمریها بوده و از 1/1/1379 به بعد بیمه پرداز بوده باشند.» قسمت اخیر بند مذکور مغایر با بند 1 و 2 قسمت ج ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه و بند 3 ماده 80قانون تأمین اجتماعی میباشد. تبصره 3 ردیف 3 ماده 80 صراحتاً میگوید, بیمه شدهای که از تاریخ تصویب این قانون (مهرماه 1376) به بعد فوت شود و فاقد شرایط مقرر در این بند باشد که شرط پرداخت 90 روز حق بیمه ظرف سال قبل از فوت نیز از جمله شرایط میباشد که داشتن این شرط ضروری نیست متأسفانه مرجع تصویب بخشنامه 1/24 دقیقاً با هدف تضییق دایره شمول قانون برنامه سوم اقدام نموده است. بنا به مراتب ابطال قسمت مورد نظر را تقاضا دارد. معاون حقوقی و امورمجلس سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 42273/د/7100 مورخ 11/12/1380 اعلام داشتهاند, شاکی از عبارت «… از تاریخ 1/1/1379 به بعد بیمه گذار باشد…» دچار سوﺀ برداشت گردیده است و این برداشت از قسمت معترض عنه بخشنامه کاملا ناصواب بوده است. منظور از عبارت مذکور این است که ارتباط بیمهای بیمه شدگان بعد از تاریخ 1/1/1379 نیز حفظ گردیده و قطع نگردد. در تأیید و صحت قسمت الف بند 3 مورد اعتراض میتوان به بند (ج) ماده 39 قانون توسعه سوم اشاره نمود زیرا در ستون قانونی تأمین اجتماعی به فردی اطلاق میگردد که دارای ارتباط بیمهای با سازمان تأمین اجتماعی به فردی اطلاق میگردد که دارای ارتباط بیمهای با سازمان تأمین اجتماعی میباشد لذا فوت بیمه شده مستلزم دو امر است, اول این که فوت بیمه شده در طول قانون برنامه یعنی از سال 1/1/ 1379باید محقق شود. دوم این که متوفی هنگام فوت بیمه شده میباشد (دارای ارتباط بیمهای با سازمان میباشد) با عنایت به مراتب مذکور درخواست رد شکایت را دارد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجﻩالاسلام و المسلمین دری نجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
به موجب شق یک بند (ج) ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع اصلاح تبصره 3 ماده 80 قانون تأمین اجتماعی مصوب 17/1/1379 «در صورت فوت بیمه شدهای که بین ده تا بیست سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد به بازماندگان وی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه بدون الزام به رعایت ماده 111قانون تأمین اجتماعی و به نسبت به سهام مقرر در ماده 83 همان قانون مستمری پرداخت میگردد.» نظر به این که سیاق عبارات حکم مقنن مفید ضرورت استمرار پرداخت حق بیمه در ایام متصل به فوت شخص بیمه شده نیست, بنابراین بند الف شق 3 بخشنامه شماره 1/24 مستمریها از جهت این که اجرای حکم قانونگذار را به شرط پرداخت استمرار حق بیمه در ایام متصل به فوت شخص بیمه مقید و محدود نموده است, خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات سازمان تأمین اجتماعی در وضع مقررات دولتی تشخیص داده میشود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میشود.
منبع سایت صلح
ثبت دیدگاه