به گزارش حقوق 24: یکی از عوامل حیاتی برای تضمین پایداری و بقای معاملات، انعقاد و شکل‌گیری آنها بر اساس شرایط صحت معامله است. بر اساس ماده ۱۹۰ قانون مدنی، اصول اساسی برای اعتبار معاملات شامل چهار مورد هستند: قصد صریح طرفین و رضای آنها، اهلیت طرفین، معین بودن مورد معامله، و مشروعیت جهت معامله. در صورت عدم توفق در این موارد، معامله به طور کلی باطل می‌شود.
اهمیت قصد در اعتبار معاملات
بر اساس ماده ۱۹۱ قانون مدنی، “قصد” یکی از ارکان حیاتی برای شرایط صحت معامله محسوب می‌شود. قرارداد تنها زمانی اعتبار دارد که قصد انجام آن وجود داشته باشد. این “قصد” به معنای اراده قلبی و تصمیم مشخص برای انجام معامله است. در مواردی مانند معاملاتی که تحت تأثیر مستی، بیهوشی یا خواب انجام می‌شوند، به علت عدم وجود قصد، معامله باطل محسوب می‌شود.
رضایت و معاملات اکراهی
مفهوم “رضا” به تمایل طرفین به انجام معامله اشاره دارد. این تمایل شامل معاملاتی است که به دلیل اکراه قرار نمی‌گیرند، به عبارت دیگر، معامله اکراهی مثل تهدید به آبروریزی، در صورتی که آزادی تصمیم و اراده را از شخص سلب کند، اعتبار ندارد. همچنین اگر دفع اکراه بدون مشقت ممکن باشد، آن معامله از نظر قانونی اکراهی نیست.
فضولی و تأخیر در اعتبار معاملات
معاملات فضولی اعتبار ندارند. اگر شخصی قراردادی را تنظیم کرده و بعداً با رضایت خود آن را اجرا کند، معامله از زمان انعقاد اولیه اعتبار دارد و آثار عقد به خریدار منتقل می‌شود.
اهلیت طرفین در معاملات
بر اساس ماده ۲۱۰ قانون مدنی، طرفین معامله باید دارای اهلیت باشند. اهلیت به معنای بالغ بودن، عاقل بودن و رشید بودن است. اهلیت ضروری است تا فرد توانایی حق و اجرای معامله را داشته باشد. به عنوان مثال، برای پسران سن ۱۵ سال و برای دختران سن ۹ سال به عنوان سن بالغی نیاز است. برای افراد زیر این سنین، تایید مقام قضائی به نام “حکم رشد” الزامی است.
انتقال مالکیت به افراد بالای سن
در مواردی که فرد زیر سن بالغی برنده یا مالک چیزی می‌شود، اهلیت لازم را ندارد و نیاز به ولایت از فرزندش در دفترخانه حاضر شدن دارد. همچنین در صورت نیاز به انتقال آپارتمان به افراد زیر سن، تنظیم سند رسمی در قالب خرید و فروش ممکن نیست، اما از هبه و بخشش به عنوان راه دیگری می‌توان برای انتقال مالکیت استفاده کرد.
معامله و موضوع معامله معین
یکی از شرایط ضروری برای اعتبار معاملات، معین بودن موضوع معامله است. موضوع معامله نباید مرتبط با چندین امر باشد و طرفین قرارداد باید به موضوع واحدی تمر
شرایط معامله: تعیین نوع معامله
موضوع معامله می‌تواند مال یا خدمات باشد که توسط طرفین تعهد تسلیم آن در آینده مشخص شده است. به عنوان مثال، در معاملات خرید و فروش خودرو، فروشنده موضوع معامله را در قبال دریافت پرداخت معین می‌کند. در برخی مواقع، موضوع معامله ممکن است انجام یک عمل خاص باشد، مانند گارانتی‌های خدمات پس از فروش در شرکت‌های خودروسازی. همچنین معامله ممکن است ترک یک عمل خاص باشد، مانند عدم افشای اسرار شغلی شرکتی به طرف دیگر.
مشروعیت انگیزه معامله
آخرین شرط مهم برای اعتبار معامله این است که انگیزه از معامله مشروع باشد. به عبارت دیگر، معامله باید با مقتضیات قانونی و اخلاقی سازگار باشد. به عنوان مثال، اگر ساختمانی جهت ایجاد قمارخانه یا مکان‌های فساد اجاره داده شود، معامله به عنوان غیرمشروع و باطل در نظر گرفته می‌شود. در مواردی ممکن است انگیزه معامله در قرارداد ذکر نشود، اما اگر ذکر شود، باید مشروع باشد.
در نهایت، این مفاد قانونی و اصولی برای تضمین اعتبار و پایداری معاملات بسیار حیاتی هستند و از اهمیت بالایی برخوردارند. آگاهی از این شرایط و رعایت آنها می‌تواند به افراد و شرکت‌ها در حفظ حقوق و منافع خود کمک کند و از وقوع مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری کند.
معامله مضطر و انجام عمل در شرایط اضطراری
معاملات مضطری، در شرایطی که فرد به دلیل اضطرار نیاز به انجام آن دارد، اعتبار دارند. به عنوان مثال، اگر کسی به منظور تأمین هزینه‌های بیماری خود، خودروی خود را بفروشد، این معامله از نظر قانونی معتبر است. این نشان می‌دهد که در شرایط اضطراری، انجام معامله می‌تواند مجاز و قانونی باشد.
اشاره به انگیزه معامله
قانونی اجبار برای ذکر انگیزه معامله وجود ندارد، اما اگر انگیزه مشروع معامله در قرارداد ذکر شود، باید مشروع باشد. این به معنای آن است که اگر چیزی در قرارداد ذکر شود که با مقتضیات قانون یا اخلاق سازگار نباشد، معامله ممکن است باطل شود.
با رعایت این اصول و شرایط، می‌توان از ایجاد مشکلات حقوقی و اختلافات جلوگیری کرد و معاملات را بر اساس مبانی قانونی و اخلاقی به نحوی انجام داد که حقوق و منافع همه طرفین محافظت شود. تداوم آگاهی از این اصول و مراقبت از تعهد به آنها، به تضمین پایداری و اعتبار معاملات کمک می‌کند.
خلاصه شرایط صحت معاملات:
- شرایط قانونی مهم هستند: تضمین پایداری معاملات بستگی به رعایت شرایط قانونی دارد. این شرایط شامل قصد صریح، رضایت طرفین، اهلیت طرفین، معین بودن موضوع معامله، و مشروعیت انگیزه معامله می‌باشند.
- قصد صریح طرفین: معاملات تنها زمانی اعتبار دارند که قصد انجام آن وجود داشته باشد. عدم وجود قصد مثل مستی، بیهوشی یا خواب می‌تواند معامله را باطل کند.
- رضایت و معاملات اکراهی: رضایت طرفین از معامله مهم است، و معاملات اکراهی که زیر تأثیر تهدید یا فشار انجام شوند، ممکن است اعتبار نداشته باشند.
- اهلیت طرفین: طرفین معامله باید دارای اهلیت باشند، به معنای بالغ بودن، عاقل بودن و رشید بودن.
- معاملات معین: موضوع معامله باید معین و مشخص باشد و معامله باید به یک موضوع واحد تمرکز داشته باشد.
- مشروعیت انگیزه معامله: انگیزه معامله باید مشروع باشد و باید با مقتضیات قانونی و اخلاقی سازگار باشد.
رعایت شرایط صحت معامله به افراد و شرکت‌ها کمک می‌کند تا معاملات خود را به نحوی انجام دهند که حقوق و منافعشان محافظت شود و از وقوع مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری شود. به همین دلیل، تفهیم این اصول و اعتلام به آنها برای افراد و موسسات حیاتی است.
ثبت دیدگاه