به گزارش حقوق ۲۴: مهدی هداوند، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی یادداشتی با عنوان “در دفاع از نهاد وکالت” به مصوبه اخیر مجلس واکنش نشان داد. متن یادداشت او را دد ادامه مشاهده می‌کنید:
این اقدامات و مدافعان این اقدامات که پشت مفاهیمی همچون آزادی، رقابت و بازار پنهان شده اند، و به پیکر نهاد نحیف وکالت ضربه می زنند، به جهت عدم درک درست از نظام های حرفه ای است اعم از وکالت و پزشکی و مهندسی و مانند اینها. با همان زبان مثلا اقتصادی مدافعان بازار آزار توضیح میدهم. تصور دوستان لیبرتارین این است که مناسبات بازار آزاد، امکان رقابت بین وکلا و انتخاب آزادانه برای مصرف کنندگان خدمات وکالت فراهم می کند و لذا ایجاد نظامهای حرفه ای و احراز صلاحیت و به قول ایشان ایجاد انحصار، منطقی نیست. اما توجه ندارند یا خودشان را به ندانستن میزنند که هیچ بازار آزاد کاملی وجود ندارد تا همگان با داشتن اطلاعات برابر و موقعیت برابر، در نظمی به قول ایشان «خودجوش» بتوانند آزادانه رقابت کنند یا آزادانه انتخاب کنند. این را اقتصاد دان برنده جایزه نوبل استیگلیتز، که اتفاقا از جریان اصلی اقتصاد است نه جریان رفاهی یا جریان چپ اقتصاددانها، در سخنرانی مراسم اهدای جایزه به صراحت گفت و دیگران هم به درستی در نقد تفکرات لیبرتارین ها و تفکرات نئولیبرالی گفته اند و امری بدیهی است و باطل کننده تمامی ادعاهای پوچ امثال هایک و نوزیک و فریدمن و طرفداران کم مایه تر وطنی آنها، در باب ادعاهای دروغی همچون وجود نظم خودجوش و رقابت کامل در بازار است. نظم خودجوش و بازار آزاد توهمی بیش نیست، به دلیل نارسایی ها و شکست های گوناگون بازار و بویژه و از همه مهم تر به دلیل عدم تقارن اطلاعات و وجود روابط سلطه ناشی قدرت اقتصادی و سیاسی بازیگران بازار. بازار نارسائی دارد زیرا عده ای، با داشتن ثروت و قدرت، در آن دست بالاتر را دارند و بویژه مصرف کننده به اطلاعات دسترسی ندارد و رقابت منصفانه نیست و بازیگران در آن در موقعیت های برابر نیستند تا آزادانه رقابت کنند تا مصرف کنندگان بتوانند بهترین خدمات را با بهترین قیمت ها دریافت کنند. بازار ها نیاز به تنظیم دارند و یکی از روشهای تنظیم بازارها، ایجاد نهادهای خود تنظیمی همچون کانونهای وکلا، نظام های پزشکی و مهندسی و مانند اینها است. ممکن است نقدهای جدی به این نهادها داشته باشیم اما ضرورت اصل وجود آنها را، برای حمایت از مردم و خیر عمومی و پاسداری از حق و عدالت، نمیتوان انکار کرد و نادیده گرفت.پس برای مثال، بسیار خنده دار است که فکر کنید اگر تمام نظامهای حرفه ای همچون کانون وکلا را جمع کنید، مردم در نظمی خودجوش و آزادانه میتوانند وکیل مناسب کار خود را پیدا کنند یا وکلا در رقابتی منصفانه قرار میگیرند یا وکلای شایسته و تلاشگر در چنین بازاری نسبت به دیگر وکلا موفق تر خواهند بود و متناسب با تلاش خود از منافع کار خود بهره مند میشوند یا اینکه در بازار آزاد بهترین و با کیفیت ترین خدمات ممکن وکالتی به مردم ارایه میشود. همه اینها دروغ است و ریاکارانه. منطق ایجاد نظام های حرفه ای را درک نکردید. بدون داشتن تحصیلات رسمی حقوق و قوام گرفتن شخصیت علمی و اخلاقی وکیل در دانشکده های حقوق و تعمیق یافته ها در جریان آموزشهای حرفه ای و کارآموزی عملی مگر میتوان وکیل شد؟ بدون داشتن استقلال از حاکمیت و قدرت سیاسی، مگر میشود از حقوق موکلی که متهم به جرائم سیاسی یا اتهامات وارد شده از سوی قدرت های سیاسی و سلطه های اقتصادی است، دفاع کرد؟ بازار این حمایت ها و تضمینات را فراهم میکند؟ بله اگر در کار بنا و قصاب و آرماتور بند هم این ریسک ها باشد، باید برای آنها هم نظام حرفه ای- صنفی خاص درست کرد، چنانچه همه این مشاغلی که گفته شد، تحت شمول نظام عام صنفی هستند و مشمول برخی از این تنظیمات و کنترلها قرار میگیرند و کاملا در مناسبات بازار حل نشده اند. وکالت کاسبی نیست، نه به این جهت که وکیل هم همانند دیگران اول از همه به دنبال کسب درآمد است، بلکه به این جهت که در امر وکالت، ابعاد و جنبه های عمومی و اجتماعی وجود دارد که بر جنبه اقتصادی آن غلبه دارد و نمیتوان آن را به حال خود رها کرد تا بازار آن را تنظیم کند یا هرکسی که از راه رسید بتواند وارد آن شود. ورود، کیفیت و نرخ خدمات باید تنظیم شود تا جایی که منافع مردم تضمین شود. فکر کردید اگر نهاد خودتنظیم وکالت را نابود کنید، جای آن را مناسبات آزاد بازار پر میکند؟ زهی خیال باطل! جای آن را انواع و اقسام سلطه های سیاسی و اقتصادی پر خواهد کرد. خودتنظیمی صنفی وکالت را که بر داشتید، لویاتان های رنگارنگی در مقابل شما ظاهر خواهند شد و شما در مقابل آنها بی پناه می شوید. پس دست از تخریب یکی از مهم ترین نهادهای مدنی پاسدار حق و عدالت برداریم و بدانیم که دود این تعرض ها به چشم خودمان، خانواده مان، دوستانمان و هموطنان و همنوعانمان خواهد رفت، آنگاه که در دادگاه، با سخت ترین ضربه ممکن از خواب بیدار می شوید و آنوقت است که متوجه چرایی ضرورت دفاع از نهاد وکالت خواهید شد اما دیگر خیلی دیر شده …
ثبت دیدگاه