شوراهای حل اختلاف، تاسیس شدند تا صلح و آشتی در جامعه تبدیل به یک فرهنگی عمومی شود و اصحاب دعوا قبل از مراجعه به محاکم دعاوی خود را با صلح و سازش به خاتمه برسانند.
هدف از تاسیس شوراهای حل اختلاف، استفاده از ابزار انسانی برای افزایش صلح و سازش است، استفاده از این روش، به کاهش مراجعه مردم به دادگستری‌ها کمک کرده و تاثیر زیادی در کاهش تعداد ورودی پرونده‌ها به محاکم قضایی دارد.
با اینکه مدت زمان زیادی از تاسیس شورای حل اختلاف در کشور نمی‌گذرد، جملگی آمارهاحکایت از نقش مثبت و ارزنده این نهاد مردمی در کاهش مراجعات مردمی به محاکم قضایی دارند.
شوراهای حل اختلاف با ایجاد فرهنگ صلح و سازش در جامعه، ضمن کاهش توقع مردم از مراجع قضایی و اعتباربخشی یه این ذهنیت که دادگستری، تنها و بهترین مرجع حل و فصل خصومت نیست، هم اینک بسیاری از خصومت‌ها، اختلافات و دعاوی با پادرمیانی ریش سفیدان، مصلحان و اعضای شوراهای حل اختلاف شهر‌ها و روستا‌های کوچک و بزرگ کشور به مصالحه ختم می‌شوند.
تا قبل از راه اندازی این نهاد عمومی ارزشمند، تعداد بالای ورودی پرونده‌ها ضمن اطاله دادرسی و ایجاد تراکم کار قضات و کارکنان دستگاه قضایی هم موجب نارضایتی مردم و هم باعث افزایش مدت زمان رسیدگی به پرونده‌ها و بعضا کاهش کیفیت رسیدگی به پرونده‌ها می‌شد.
