آیین نامه توسعه مشارکت های مردمی به شیوه مدیریت هیات امنایی درمدارس

آیین نامه توسعه مشارکت های مردمی به شیوه مدیریت هیات امنایی درمدارس
مصوب 1387,10,10

مقدمه شورای عالی آموزش وپرورش در راستای اجرای سیاست مدرسه محوری و به منظور ارتقای کیفیت برنامه های آموزشی وتربیتی مدارس ، جلب و توسعه مشارکت های مردمی،تقویت نظام مدیریتی ، مالی و اجرایی مدارس مبتنی بر گسترش عدالت آموزشی و به استناد قانون تشکیل شوراهای آموزش وپرورش ، آیین نامه توسعه مشارکت های مردمی به شیوه مدیریت هیات امنایی درمدارس را به شرح زیر تصویب می نماید :

ماده 1– مدارس دولتی واجد شرایط می توانند به پیشنهاد شورای مدرسه وتأیید شورای آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه به صورت هیات امنایی اداره شوند.

تبصره 1– مجوز هیات امنایی شدن این مدارس به صورت موافقت اصولی موقت و برای مدت یک سال صادر می شود که در صورت احراز استانداردهای لازم ، به موافقت قطعی تبدیل می شود.

تبصره 2– درمرکز استان هایی که بیش از یک منطقه یا ناحیه آموزشی وجود دارد ، شورای آموزش و پرورش شهرستان درچارچوب این آیین نامه و براساس سیاست های راهبردی خود می تواند اتخاذ تصمیم درمورد هیات امنایی اداره شدن مدارس را به ادارات آموزش وپرورش مناطق یا نواحی ذیربط واگذار نماید.

تبصره 3– درمدارسی که به صورت مجتمع آموزشی(شامل دوره های مختلف تحصیلی)اداره می شود ، صرفاً یک هیات امنا به عنوان «هیات امنای مجتمع» تشکیل می شود.از آنجا که فعالیت های آموزشی و تربیتی در دراز مدت اثربخشی بیشتری خواهد داشت و مجتمع های آموزشی ، سنوات بیشتری را برای ارائه خدمات تربیتی وآموزشی دراختیاردارند ، لذا شورای آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه می تواند ، اختیارات بیشتری را به هیات امنا تفویض نماید.

ماده 2– اعضای هیأت امنای مدارس مشمول این آیین نامه عبارتنداز:

1– مدیرمدرسه(دبیر هیات امنا)

2– یکی از معاونان آموزشی مدرسه به انتخاب مدیر

3– یک نفر ازکارکنان آموزشی ویک نفراز کارکنان پرورشی مدرسه به انتخاب شورای معلمان

4– رییس انجمن اولیا ومربیان مدرسه

5– یک نفر از اولیای دانش آموزان به انتخاب انجمن اولیا و مربیان مدرسه

6– دو نفر از صاحب نظران و کارشناسان آموزشی یا فرهنگی ( ترجیحاً از استادان حوزه،دانشگاه یا مدرسان مراکزتربیت معلم و آموزشکده های فنی و حرفه ای)

7– یک نفر از خیرین و یا معتمدان محل

8– یک نفرازاعضای شورایاری محله یا موسسات ومراکزفرهنگی،ورزشی و مذهبی محل (مانند مسجد)

9– یک نفرازمدیران یا اعضای هیات مدیره مراکزوموسسات تولیدی ،خدماتی

تبصره 1– در هنرستان های فنی وحرفه ای وکاردانش ، فرد مذکور در بند 9 متناسب بارشته و فعالیت هنرستان حتی الامکان ازبین صاحبان حرف ومشاغل مرتبط انتخاب می شود.

تبصره 2– افراد مندرج در بندهای 6و7و8 و9 به پیشنهاد حداقل یک نفر وتایید اکثریت نسبی اعضای هیات امنا انتخاب می شوند.

تبصره 3– رئیس هیأت امنا ازبین اعضا ( به استثناء مدیر مدرسه) وبارأی اکثریت نسبی برای مدت 2 سال انتخاب و با ابلاغ رییس اداره آموزش و پرورش منصوب می شود.

تبصره 4– ابلاغ اعضای هیات امنا (به استثنای بندهای 4 و5 که یک ساله صادر می شود)توسط رییس آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه یا ناحیه برای مدت سه سال صادر می شود و تمدید آن نیز با رعایت ضوابط این آیین نامه بلامانع است.با تغییر یا انصراف هریک از اعضا برای فرد جدید ابلاغ صادر می شود.

تبصره 5– دستورالعمل نحوه تشکیل ، چگونگی تصمیم گیری ،پیگیری مصوبات ،آیین نامه داخلی وهمچنین شرح وظایف دبیرهیأت امناء به تصویب هیات امنای مدرسه خواهد رسید.یک نسخه از دستور العمل مذکور جهت اطلاع به اداره آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه یا ناحیه ارسال می شود.

تبصره 6– هرگونه عزل یا تغییر اعضا (به استثناء مدیر مدرسه و اعضای حقوقی) با تصویب حداقل دو سوم اعضای هیات امنا و تایید رئیس اداره آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه یا ناحیه صورت می گیرد.

تبصره 7– مدارس شاهد وایثارگران براساس این آیین نامه می توانند به صورت هیات امنایی اداره شوند. در ترکیب هیات امنا چهار نفر با معرفی بنیاد شهید استان یا شهرستان جایگزین ردیف های 6و7 و8 ماده 2 می شوند.دستورالعمل اجرایی این مدارس با همکاری بنیاد شهید و سازمان مدارس غیردولتی وتوسعه مشارکت های مردمی(ظرف مدت دو ماه) تدوین و پس از تأیید شورای طرح و برنامه شاهد مطابق ماده 12 این آیین نامه ابلاغ و اجرا می شود.

تبصره 8– موسسات و بنیادهای خیریه و نیکوکاری می توانند براساس مفاد این آیین نامه در هیات امنای مدارس شرکت نمایند.دراین صورت 3 نفر موضوع بندهای 7و8 و9 ماده 2 با معرفی موسسات مذکور تعیین می شوند.

ماده 3– وظایف واختیارات هیات امنا:
هیات امنای این مدارس در چارچوب ضوابط و مقررات و برمبنای سیاست ها وبرنامه های کلان آموزش و پرورش ، وظایف و اختیارات زیر را عهده دار است:

1– بررسی وتصویب برنامه سالانه مدرسه ، (ازقبیل فعالیت های مربوط به بهبودکیفیت برنامه های رسمی مدرسه، فعالیت های آموزشی و تربیتی فوق برنامه ، برگزاری دوره های آموزشی مناسب برای کارکنان ، امور رفاهی وبهداشتی کارکنان و دانش آموزان مدرسه ، خدمات راهنمایی ومشاوره به اولیا ودانش آموزان ، استفاده از فرصت ها و فضای مدرسه) به پیشنهاد مدیر مدرسه

2– بررسی وتصویب بودجه واعتبارات سالانه (به پیشنهاد مدیرمدرسه) وتامین منابع و اعتبارات مورد نیاز مدرسه.

3 – بررسی و تصویب ضوابط پرداخت کارانه ،پاداش و حق الزحمه کارکنان و عوامل مدرسه.

4– جذب و قبول کمک ها و هدایا از اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت نقدی و غیر نقدی

5– بررسی وتصویب برنامه توسعه ،تجهیز ،تعمیر ، نگهداری مدرسه و تامین اعتبارات مورد نیاز آن

6– پیشنهاد انتصاب مدیر مدرسه مطابق ماده 4

7– بررسی مسائل پرورشی مدرسه و پیش بینی راهبردها و راهکارهای فرهنگی و تربیتی لازم برای تحقق اهداف تربیتی در ساحت های مختلف و ارتقای آداب و مهارتهای زندگی دانش آموزان

8– درخواست تخصیص معلمان موظف مورد نیاز مدرسه براساس ساختار رسمی ابلاغ شده از سوی اداره آموزش و پرورش متناسب با درجه مدرسه.

9– تصمیم گیری درباره چگونگی استفاده از همکاری منابع انسانی با رعایت قوانین و ضوابط مربوط به صورت پاره وقت بدون ایجاد هرگونه تعهد استخدام برای دولت

تبصره– نیروهای انسانی موردنیاز این بند پس از عقد قرارداد کارمعین با هیات امنا به کار گرفته خواهند شد.

10– نظارت براجرای مصوبات هیأت امناء وارزیابی عملکرد سالانه مدرسه

تبصره– گزارش عملکرد هیات امناء توسط دبیر به اولیای دانش آموزان و شورای آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه ارائه می شود.

11– نظارت برنحوه هزینه ها و تصویب تراز مالی مدرسه.

12– بررسی وتصویب پیشنهادها ، طرح ها و برنامه های شوراها و انجمن های مرتبط با مدرسه

13 – بررسی و صدور مجوز تشکیل انجمن ها و کارگروه های مورد نیاز مدرسه

14– تولید کتاب و مواد آموزشی و کمک آموزشی مبتنی برراهنمای برنامه درسی مصوب آموزش و پرورش و براساس سیاست ها و ضوابط وزارت متبوع و استفاده از آنها درمدرسه پس از تایید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی

15– انجام وظایف واگذار شده از سوی وزارت آموزش وپرورش یا شورای آموزش وپرورش شهرستان / منطقه براساس اختیارات قانونی خود به هیات امنا

16– فراهم آوردن زمینه تعامل نهادهای فرهنگی و اجتماعی پیرامون مدرسه موثر در فرایند تربیتی دانش آموزان

تبصره– برنامه های آموزشی وپرورشی مصوب هیات امناء باید به نحو مقتضی به اطلاع اولیای دانش آموزان ، اداره و شورای آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه مربوط برسد.

ماده 4– برای انتصاب مدیر مدارس هیات امنایی ، سه نفر از افراد واجد شرایط احراز مدیریت مدارس توسط کمیته ای مرکب از نماینده رییس آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه یا ناحیه ، نماینده معلمان ورییس هیات امنا به اداره آموزش وپرورش محل پیشنهاد و یک نفر از آنها توسط رییس اداره انتخاب و منصوب می شود.

تبصره – اداره آموزش وپرورش موظف است در فرصت مناسب نسبت به تشکیل کمیته فوق اقدام نماید.در صورتی که کمیته مذکورحداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به معرفی افراد واجد شرایط مدیریت اقدام ننماید ، اداره آموزش وپرورش رأساً نسبت به استمرار فعالیت مدیر فعلی و یا انتصاب مدیر واجد شرایط تصمیم گیری می نماید.

ماده 5– مدیرمدرسه علاوه برشرح وظایف مصوب ، مسئول اجرای مصوبات هیأت امنا می باشد.

ماده 6– تخصیص نیروی انسانی این مدارس براساس درخواست هیات امنا و مقدورات اداره آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه باتأکید بر حفظ کیفیت و عدالت آموزشی درسایر مدارس منطقه انجام می شود.

تبصره – ابلاغ نیروی انسانی در این مدارس حداقل برای مدت 3 سال صادر خواهد شد. درصورت ضرورت ، اداره آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه یا ناحیه با تامین نظر هیات امنا برای تغییر نیروی انسانی ، اقدام لازم را به عمل خواهد آورد.

ماده 7– منابع مالی مدارس هیات امنایی عبارتند از:

1– اعتبارات دولت که به مدارس پرداخت می شود .این اعتبارات مطابق تبصره2 ماده14 قانون شوراهای آموزش و پرورش مصوب مجلس شورای اسلامی ، به صورت کمک تلقی می شود.

2– هدایا وکمک های مردمی داوطلبانه که در خارج از فصل (موعد) ثبت نام دانش آموزان در چارچوب مقررات ابلاغی آموزش وپرورش دریافت می شود.

3– وجوهی که ازطریق شورای آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه دراختیارمدرسه قرار می گیرد.

4– وجوهی که از ارائه خدمات آموزشی وپرورشی فوق برنامه( اضافه بر برنامه های رسمی آموزش وپرورش ) دریافت می شود.

5– سایر درآمدهای قانونی

تبصره 1– تمامی وجوه فوق پس از واریز به حساب مدرسه در چارچوب سیاست ها و ضوابط ابلاغی وزارت آموزش وپرورش به مصرف خواهد رسید (کمک های بند 3 فوق با رعایت ضوابط مصوب شورای آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه هزینه می شود).

تبصره 2– حق التدریس، حق الزحمه و اعطای پاداش به کارکنان و سایر پرداخت ها و هزینه های این گونه مدارس که از محل های مذکور در بندهای 2 تا 5 تامین اعتبارخواهد شد ، در چارچوب ضوابط خاص ابلاغی آموزش وپرورش به پیشنهاد مدیر و تصویب هیات امنا تعیین می شود.

ماده 8– مدارس هیات امنایی با توجه به ظرفیت خود موظف به ثبت نام از دانش آموزان واجد شرایط با اولویت محدوده جغرافیایی خود می باشند و برگزاری هرگونه آزمون ورودی و تعیین شرط معدل برای گزینش و ثبت نام دانش آموزان درمدارس مشمول این آیین نامه مجاز نیست.

تبصره 1– در مواردی که ظرفیت مدارس باتعداد متقاضیان متناسب نباشد, اداره آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه ضمن تلاش برای گسترش مدارس واجدشرایط، محدوده جغرافیایی ثبت نام دانش آموزان را تعیین می کند .

تبصره 2-درموارد استثناء بامجوز شورای آموزش و پرورش شهرستان یامنطقه می توان تحت شرایطی خاص که توسط وزارت آموزش وپرورش ابلاغ خواهد شد،اقدام به پذیرش دانش آموز نمود.

ماده 9– عملکرد هیات امنا ، توسط اداره آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه بررسی , ارزیابی و به شورای آموزش و پرورش شهرستان یا منطقه مربوط گزارش می شود . چنانچه نتایج این ارزیابی برای شورای آموزش وپرورش شهرستان یا منطقه رضایت بخش بود, اقدامات لازم برای تشویق و تداوم فعالیت آن معمول می دارد و درصورت رضایت بخش نبودن , ،شورای مذکور می تواند نسبت به انحلال هیات امنا اقدام کند, در این صورت وظایف هیات امنا تا پایان سال تحصیلی به شورای مدرسه واگذارمی شود.

تبصره – تشکیل هیات امنای جدید با رعایت مفاد این آیین نامه صورت می گیرد.

ماده 10– هیات امنا در چارچوب این آیین نامه اختیار ومسئولیت داشته و هیچ یک از مصوبات آن نباید مغایر با مقررات عمومی آموزش و پرورش باشد.

ماده 11– مسئولیت سیاست گذاری برای اجرا ، مدیریت و نظارت کلان بر مدارس هیات امنایی با سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی می باشد که با همکاری سایر معاونت ها و واحد های ستادی و از طریق سازمان آموزش وپرورش استان ها و ادارات آموزش وپرورش شهرستان ها / مناطق یا نواحی ایفای مسئولیت خواهد کرد.سازمان مذکورموظف به ارائه گزارش مستند ومبتنی بر تحقیق ازعملکرد دوسالانه این مدارس ، در چارچوب ضوابط دبیرخانه شورای عالی، به شورای عالی آموزش وپرورش خواهد بود.

ماده 12– وزارت آموزش و پرورش موظف است ضمن فراهم نمودن زمینه های لازم برای اجرای مطلوب این آیین نامه.

1– دوره های آموزشی وتربیتی موردنیاز برای ارتقای صلاحیت حرفه ای مدیران , معلمان ومربیان پرورشی این مدارس را برنامه ریزی واجرا نماید.دراجرای این برنامه ها باید ازمشارکت هیات امنا حداکثراستفاده به عمل آید.

2– اختیارات لازم برای ایفای وظایف هیات امنا و مدیران این مدارس در زمینه های برنامه ریزی مالی ، اداری و منابع انسانی را تفویض نماید.

3– سازمان مدارس غیر دولتی و توسعه مشارکت های مردمی دستورالعمل های اجرایی ، مالی ، اداری و شرایط و استانداردهای مورد نیاز تبدیل مدارس عادی به هیات امنایی وهمچنین شاخص های نظارت ، ارزشیابی ، آموزشی ، پرورشی، پذیرش دانش آموز و سیاست ها و برنامه های اجرایی توسعه این مدارس را حداکثر ظرف مدت دو ماه با امضای وزیر ابلاغ نماید.

ماده 13– باتصویب این آیین نامه کلیه مصوبات مغایر با آن لغو و مفاد این آیین نامه جایگزین آن خواهد شد.

موضوع : آیین نامه توسعه مشارکت های مردمی به شیوه مدیریت هیات امنایی درمدارس در هفتصدوهشتادودومین جلسه شورای عالی آموزش وپرورش مورخ 10 /10 /1387 به تصویب رسید.

مهدی نوید
دبیر شورا
علیرضا علی احمدی
رییس جلسه


6

منبع سایت صلح