جزئیات نظریه
شماره نظریه : 7/1400/794

شماره پرونده : 1400-115-794 ح

تاریخ نظریه : 1400/11/13
استعلام :
بر اساس رویه حاکم در ادارات تصفیه امور ورشکستگی کشور، مطالبات غیر ریالی مورد ادعای بستانکاران ورشکسته مانند ارز، طلا، آهن‌آلات و خودرو تقویم و به ریال تبدیل شده و به بستانکاران پرداخت می‌شود؛ اما در این که مبنای محاسبه ریالی چه تاریخی است، اختلاف نظر وجود دارد و شش تاریخ متصور است. تاریخ توقیف؛ تاریخ اعلام طلب؛ تاریخ تصدیق طلب؛ تاریخ انتشار صورت طلبکاران؛ تاریخ قطعیت صورت طلبکاران و تاریخ واریز به حساب طلبکاران. خواهشمند است نظر آن اداره کل محترم را بیان فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در فرض سؤال که ورشکسته متعهد به تحویل مالی معادل (آهن‌آلات، طلا و …) است، اولاً، از ماده 473 قانون تجارت مصوب 1311 و ماده 29 قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی مصوب 1318 برداشت می‌شود که اداره تصفیه تکلیفی به تهیه و تحویل این مال که به طور کلی فی‌الذمه مورد تعهد بوده است، ندارد و وجوه حاصل از دارایی ورشکسته را به نسبت سهم غرمایی پرداخت می‌کند. ثانیاً، وفق ماده 418 قانون تجارت مصوب 1311، با صدور حکم ورشکستگی، تاجر از هرگونه دخل و تصرف در اموال خود ممنوع است و از آن زمان به بعد، عملیات تصفیه آغاز می‌شود و در این تاریخ وجهی معادل ارزش سهم غرمایی متعهد‌له به او تعلق می‌گیرد و تشخیص طلب بر اساس ارزیابی کارشناسی هم برای تعیین همین مبلغ انجام می‌شود؛ بنابراین کارشناس نیز باید قیمت همین روز یعنی تاریخ صدور حکم ورشکستگی را ملاک ارزیابی قرار دهد.