شماره هـ/678/93 1396/3/23
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 178 مورخ 1396/3/2 با موضوع:
«ابطال دستور اداری شماره 2010/92/9548 ـ 1393/5/3 سازمان تأمین اجتماعی.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.
مدیرکل هیأت‌عمومی و سرپرست هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه: 1396/3/2 شماره دادنامه: 178 کلاسه پرونده: 678/93 مرجع رسیدگی: هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری. شاکی: آقای محمد جوادگرامی موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستـور اداری شماره 2010/92/9548 ـ 1392/5/30 سازمان تأمین اجتماعی
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستور اداری شماره 2010/92/9548 ـ 1392/5/30 سازمان تأمین اجتماعی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«به استحضار می‌رساند قبل از اشتغال در سازمان تأمین‌اجتماعی از تاریخ 1365/9/1 لغایت 1367/11/7 به مدت 368 روز در قسمت برق و عیارسنج کارخانه قند اقلید (مشاغل سخت و زیان‌آور) دارای سابقه پرداخت حق بیمه می‌باشم، لذا خواستار استفاده از مزایای مندرج در قانون تفسیر جزء 1 بند (ب) تبصره 2 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی اصلاحیه مصوب 1379 شدم که صراحتاً عنوان نموده سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به هر عنوان قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی به ازای هر سال، 1/5 سال محاسبه خواهد گردید و با عنایت به اینکه قانونگذار به صورت مطلق و نه مشروط کلیه سوابق سخت و زیان آور را جدای از این که بیمه شده پس از آن مشمول قانون کار قرار گرفته یا نگرفته باشد را در زمره این قانون قرار داده، بنابراین کمیته سخت و زیان آور استانی در مورخ 1391/8/28 رأی به احتساب سوابق فوق به عنوان سوابق سخت و زیان آور داده و از طرفی مورد تأیید اداره کل تأمین اجتماعی استان فارس نیز قرار گرفته است. لذا اینجانب مراتب احتساب سوابق سخت و زیان آور را از اداره کل امور اداری سازمان استعلام نمودم ولی متأسفانه طی جوابیه شماره 20/10/9548 ـ 1392/5/30 اینجانب را بدون هیچ گونه مستندات قانونی مشمول تبصره 2 ماده 76 قلمداد ننموده و لذا خواهشمندم دستور فرمایید نسبت به ابطال تصمیم اداری شماره 20/10/9548 [2010/92/548] ـ 1392/5/30 در قالب جوابیه فوق‌الذکر مدیرکل امور اداری سازمان تأمین اجتماعی اقدام نمایند تا حقی از اینجانب ضایع نگردد. قبلاً از همکاری و مساعدت آن دیوان سپاسگزارم.»
متن دستور اداری شماره 2010/92/9548 ـ 1392/5/30 که مورد اعتراض قرار گرفته به شرح زیر است:
«جناب آقای نباتی
مدیرکل محترم تأمین اجتماعی استان فارس
سلام علیکم
احتراماً، بازگشت به نامه شماره 150/92/16944 ـ 1392/4/25، درخصوص سوابق غیرسازمانی آقای محمدجواد گرامی مسئول امور مالی شعبه اقلید به آگاهی می‌رساند: همکاران سازمان مشمول تبصره 2 ماده 76 و بخشنامه‌ها و دستورالعملهای مرتبط با تبصره مذکور نمی‌باشند.»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تأمین اجتماعی به موجب لایحه شماره 7100/94/618 ـ 1394/2/19 توضیح داده است:
«جناب آقای دربین
مدیرکل محترم هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: آقای محمدجواد گرامی
سلام علیکم:
احتراماً، بازگشت به اخطاریه مورخ 1393/8/17 صادره در پرونده کلاسه 678/93 و پیرو اعتراض اولیه شماره 1700/93/3781 ـ 1393/8/28 در خصوص شکایت آقای محمدجواد گرامی به خواسته ابطال نامه شماره 20/10/9548 [2010/92/548] ـ 1392/5/30 مستدعی است مقرر فرمایید با عنایت به دفاعیات ذیل نسبت به رد شکایت مطروحه در هیأت محترم عمومی دیوان عدالت اداری اقدام لازم مبذول نمایند.
الف ـ شرح شکایت و خواسته شاکی
شاکی در دادخواست ارائه شده اظهار داشته که کارمند سازمان تأمین اجتماعی شعبه اقلید استان فارس می‌باشد که قبل از اشتغال در سازمان تأمین اجتماعی از تاریخ 1365/9/1 لغایت 1367/11/7 به مدت 368 روز در قسمت برق و عیارسنج کارخانه قند اقلید (مشاغل سخت و زیان آور) دارای سابقه پرداخت حق بیمه می‌باشد. لذا خواستار استفاده از مزایای مندرج در قانون تفسیر جزء 1 بند (ب) تبصره 2 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی اصلاحیه مصوب 1379، که اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور را به ازاء هر سال 1/5 سال تصریح نموده می‌باشد. در حالی که اداره کل امور اداری طی نامه معترض عنه وی را مشمول تبصره 2 ماده 76 ندانسته است. بنابراین از این حیث تقاضای ابطال نامه معترض عنه را دارد.
ب ـ دفاعیات شکلی
بند 1 ماده 12 قانون دیوان عدالت اداری حدود صلاحیت هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری، رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه‌ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و موسسات عمومی غیردولتی و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه‌ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها را از حیث مخالف مدلول آنها با شرع یا قانون تعیین نموده است.
در حالی که شاکی تقاضای ابطال نامه شماره 2010/92/9548 ـ 1392/5/30 اداره کل امور اداری که به عنوان اداره کل تأمین اجتماعی استان فارس تنظیم شده را دارد. بنابراین نامه معترض عنه یک نامه اداری بوده و ناظر به مورد خاص می‌باشد و از مصادیق احصاء شده در بند 1 ماده 12 قانون دیوان عدالت اداری خارج و مشمول آیین‌نامه و دستورالعمل که بر مبنای روند تشریفات خاص تصویب می‌گردد نیست. لذا از این حیث خواسته شاکی قابل رد می‌باشد.
ج ـ دفاعیات ماهوی
1ـ در مقررات تأمین اجتماعی ضوابط مختلفی جهت بازنشستگی همکاران و سایر بیمه شدگان به تبع نوع شغل و شرایط خاص افراد پیش‌بینی شده است که می‌بایستی در هنگام بازنشستگی مد نظر قرار گیرد. لازم به ذکر است که با توجه به تبصره بند (ب) ماده1 آیین‌نامه اجرایی بند 5 جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 79 قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76، مصوب 1371، مصوب 1380 کلمه کارگران در خصوص کلیه بازنشستگی پیش از موعد قید گردیده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مشمولین آیین‌نامه الزاماً می‌بایست مشمول قانون کار باشند. زیرا به موجب ماده 2 قانون کار، کارگر به فردی اطلاق می‌شود که مشمول قانون کار باشد. این در حالی است که همکاران سازمان در تعاریف عبارت «کارگر مشمول قانون کار» قرار نگرفته چرا که سازمان تأمین اجتماعی دارای نظام استخدامی خاص بوده و کارکنان آن مشمول آیین‌نامه استخدامی جدید مصوب 1386 می‌باشند.
2ـ سازمان در حال حاضر وفق بخشنامه 49/2 مستمریها در خصوص کارمندان دستگاههای اجرایی که مشمول قانون کار نبوده و دارای آیین‌نامه استخدامی خاص می‌باشد (ازجمله کارکنان سازمان) صرفاً مفاد تبصره (2) ماده (1) آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و حوادث ناشی از کار و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب 1385 هیأت‌وزیران را اجرا می‌نماید.
3ـ لازم به ذکر است که صندوق تأمین اجتماعی همانند سازمانها و ارگانهای دولت دارای ضوابط و شرایط استخدامی خاص می‌باشد که بخشی از آن مربوط به بازنشستگی کارکنان می‌باشد که در این ارتباط سازمان تأمین اجتماعی نیز ضوابطی را برای بازنشستگی همکاران تعیین نموده است. لذا چنانچه کارکنان سازمان تأمین اجتماعی قبل از استخدام دارای سوابق بیمه پردازی باشند می‌توانند در صورت احراز شرایط بازنشستگی برابر مقررات قانون تأمین اجتماعی همانند سایر بیمه شدگان به عنوان بیمه پرداز از طریق شعبه مربوطه به طور عادی بازنشسته شوند.
بنابراین ملاحظه می‌فرمایید شرایط مقرر سازمان تأمین اجتماعی جهت استفاده از مزایای بازنشستگی برای همکاران مانع بازنشستگی آنان با استفاده از سوابق بیمه پردازی قبل از استخدام خود نشده و کارکنان مخیرند که با پذیرش این روش از مزایای مربوطه استفاده می‌نماید و از این حیث شکایت شاکی قابل رد می‌باشد. با عنایت به مراتب فوق و اینکه ادعای شاکی بلادلیل بوده و اقدام سازمان نیز منطبق با قوانین و مقررات جاری می‌باشد، رد شکایت شاکی مورد استدعاست.»
هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1396/3/2 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت‌عمومی
نظر به اینکه به موجب قانون اصلاح تبصره 2 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی مصوب سال 1380 و قانون تفسیر جزء 1 بند (ب) تبصره 2 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی مصوب سال 1390، سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور کارگران، مشمول استفاده از مزایای قوانین یاد شده می‌باشد، لذا اطلاق عبارت «همکاران سازمان» مذکور در نامه شماره 2010/92/9548 ـ 1392/5/30 مدیرکل امور اداری سازمان تأمین اجتماعی از این جهت که سوابق مربوط به مشاغل سخت و زیان آور کارکنان سازمان تأمین اجتماعی قبل از استخدام در سازمان مذکور را علی الاطلاق مشمول تبصره 2 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی ندانسته است، مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب می‌باشد و اطلاق آن به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین‌دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
رئیس هیأت‌عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
منبع سایت صلح
ثبت دیدگاه