آیین نامه آموزشی دوره پیش دانشگاهی روزانه (سالی-واحدی)

آیین نامه آموزشی دوره پیش دانشگاهی روزانه (سالی-واحدی)(مورد تایید کمیسیون اساسنامه ها و مقررات تحصیلی)
مصوب 1390,06,13

مقدمه در اجرای هشتصد و چهل و چهارمین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش تاریخ 11 /5 /1390 موضوع تغییر نظام آموزشی دوره پیش دانشگاهی روزانه و در راستای همسویی و یکپارچگی و هماهنگی بین دوره‌های متوسطه و پیش دانشگاهی آیین نامه آموزشی دوره پیش دانشگاهی سالی – واحدی به شرح زیر خواهد بود.

فصل اول – طول مدت تحصیل، عناوین رشته‌ها، واحدها و جدول دروس

ماده 1– آموزش در این دوره مبتنی بر نظام سالی- واحدی است‌. در این نظام ارزش هر درس با تعداد واحدهای آن درس سنجیده می شود‌ و قبولی یا عدم قبولی دانش آموز در یک درس به همان درس محدود است و ارتباطی به سایر دروس ندارد.

ماده 2– هر واحد درس نظری معادل یک ساعت آموزشی در هفته در طول سال تحصیلی می باشد و هر واحد درسی کارگاه هنر و انسان، فضا، طراحی در رشته هنر معادل یک و نیم ساعت آموزشی در هفته در طول سال تحصیلی می باشد.

ماده 3– از اول مهرماه تا آخر شهریور ماه سال بعد یک سال تحصیلی محسوب می شود. دوره آموزش از اول مهرماه هر سال آغاز و تا پایان اردیبهشت ماه سال بعد ادامه می یابد.

ماده 4– دوره پیش دانشگاهی مشتمل بر رشته های زیر می باشد:
الف) ریاضی فیزیک
ب) علوم تجربی
ج) ادبیات و علوم انسانی
د) علوم و معارف اسلامی
ه) هنر

ماده 5– تعداد واحدهای درسی دوره پیش دانشگاهی در هر رشته 24 واحد که شامل 8 واحد دروس عمومی و 16 واحد دروس تخصصی است.

ماده 6– عناوین دروس، تعداد واحد‌ها و جلسات تدریس هفتگی هر درس در رشته‌های دوره پیش‌دانشگاهی بشرح جدول ذیل می باشد:

جدول دروس رشته‌های دوره پیش‌دانشگاهی شیوه سالی- واحدی1

رشته ریاضی فیزیک	رشته علوم تجربی
-عنوان درس	تعداد واحد	ساعت	-عنوان درس	تعداد واحد	ساعت
معارف اسلامی	2	2	معارف اسلامی	2	2
زبان فارسی	2	2	زبان فارسی	2	2
زبان خارجه	4	4	زبان خارجه	4	4
فیزیک	4	4	فیزیک	3	3
شیمی	4	4	شیمی	4	4
حساب دیفرانسیل و انتگرال	4	4	ریاضی عمومی	3	3
هندسه تحلیلی و جبر خطی	2	2	زیست شناسی	4	4
ریاضیات گسسته	2	2	علوم زمین	2	2
جمع	24	24	جمع	24	24

رشته ادبیات و علوم انسانی	رشته علوم و معارف اسلامی
-عنوان درس	تعداد واحد	ساعت	-عنوان درس	تعداد واحد	ساعت
معارف اسلامی	2	2	اخلاق	2	2
زبان فارسی	2	2	اصول عقاید	3	3
زبان خارجه	4	4	زبان فارسی	2	2
ادبیات فارسی	3	3	زبان خارجه	4	4
عربی	3	3	ادبیات عرب	5	5
تاریخ	2	2	منطق صوری	2	2
جغرافیا	2	2	فلسفه	2	2
علوم اجتماعی	2	2	فقه و اصول	4	4
فلسفه	2	2	جمع	24	24
ریاضی پایه	2	2
جمع	24	24

رشته هنر
-عنوان درس	تعداد واحد	ساعت
معارف اسلامی	2	2
زبان فارسی	2	2
زبان خارجه	4	4
آشنایی با رشته‌های مختلف هنری	2	2
هنر و ادب فارسی	2	2
سیرهنر در تاریخ	4	4
کارگاه هنر	4	6
انسان، فضا، طراحی	2	3
آشنایی با میراث هنری فرهنگی ایران	2	2
جمع	24	24

فصل دوم – مقررات ثبت نام دانش‌آموزان

ماده 7– ثبت نام و تحصیل در دوره پیش دانشگاهی به شیوه های زیر امکان پذیر می‌باشد:.
الف) روزانه
ب) بزرگسالان
ج) داوطلب آزاد
د) آموزش از راه دور
دانش آموز با رعایت شرایط و ضوابط، مجاز است حداکثر یک سال تحصیلی در دبیرستان های روزانه و یک سال تحصیلی در دبیرستان های بزرگسالان یا مدارس آموزش از راه دور تحصیل نماید و از معافیت تحصیلی بر خوردار شود و ادامه تحصیل در سالهای بعد فقط به صورت داوطلب آزاد مجاز خواهد بود.

تبصره 1– دانش آموزان واجد شرایط تحصیل در مدارس روزانه مجاز به تحصیل در مدارس بزرگسالان و یا آموزش از راه دور نمی باشند.

تبصره 2– ترک تحصیل و وقفه تحصیلی، جزء سنوات تحصیلی، محاسبه نمی‌شود.

ماده 8 – شرایط ثبت نام در دوره پیش دانشگاهی روزانه:

1 – دارا بودن مدرک پایان تحصیلات دوره سه ساله آموزش متوسطه

2– دارا بودن شرایط ادامه تحصیل از نظر قانون نظام وظیفه عمومی برای دانش آموزان پسر مشمول

3– ‌دارا بودن حداکثر سن 21 سال تمام در زمان ثبت نام. «‌ملاک محاسبه سن دانش آموز برای ثبت نام اول مهرماه هر سال خواهد بود»

4– نداشتن نقص عضو و یا بیماری مؤثر برای انجام فعالیت های عملی و کارگاهی برای متقاضیان رشته هنر

ماده 9– فارغ التحصیلان دی ماه دوره متوسطه در همان سال می توانند با رعایت سایر شرایط به یکی از شیوه‌های زیر در دوره پیش دانشگاهی ادامه تحصیل دهند:

الف) به شیوه روزانه از سال تحصیلی بعد، (دانش‌آموزان مشمول در فاصله زمانی دی ماه تا پایان شهریور ماه سال بعد از معافیت تحصیلی برخوردار خواهند بود).

ب ) در مدارس بزرگسالان یا آموزش از راه دور از نیمسال دوم همان سال تحصیلی .

ج) به شیوه داوطلب آزاد از نیمسال دوم همان سال تحصیلی .

ماده 10– مدارک مورد نیاز برای ثبت نام دانش آموزان به شرح زیر است:
الف– گواهی فارغ التحصیلی دوره سه ساله متوسطه
ب– کارنامه پایان تحصیلات دوره سه ساله متوسطه
ج– اصل وتصویر شناسنامه
د– اصل و تصویر کارت ملی
ه– عکس به تعداد مورد نیاز
و– گواهی قبولی دروس امتحانات تغییر رشته برای متقاضیان ذیربط.

تبصره 1– مدیر واحد آموزشی باید کلّیّه مدارک دانش آموزی را که با گواهی موقّت ثبت نام کرده است حدّاکثر تا پایان مهرماه بصورت مکتوب از محلّ تحصیل قبلی وی درخواست کند . مدیر واحد آموزشی مبدأ نیز بلافاصله پس از وصول در خواست، باید کلّیّه مدارکِ تحصیلی دانش آموز را پس از تکمیل برابر مقرّرات به واحد آموزشی مقصد ارسال کند.

تبصره 2– چنانچه مدارک تحصیلی دانش آموز در موعد مقرّر در واحد آموزشی مقصد کامل نشود و به تبع آن برای دانش آموز حقی ایجاد و یا از وی حقی تضییع شود مسؤولیّت ناشی از آن حسب مورد به عهده مدیران واحدهای آموزشی مبدأ یا مقصد می باشد.

ماده 11– ثبت نام با حضور دانش آموز یا ولی یا سرپرست قانونی وی انجام می‌گیرد

تبصره – ثبت نام دانش آموزی که با عذر موجه نتوانسته است در موعد مقرر ثبت نام کند با ارائه مدرک معتبر و تشخیص و صدور معرفی نامه توسط کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش محل مجاز خواهد بود.

ماده 12– ثبت نام و تحصیل دانش آموزان به تفکیک جنسیت انجام می‌گیرد.

ماده 13– دفتر آمار دانش آموزان حدّاکثر تا یک ماه پس از شروع سال تحصیلی باید تکمیل و توسّط مدیر واحد آموزشی با نظارت اداره آموزش و پرورش مربوط برابر مقرّرات مسدود شود.

فصل سوم – شرایط ثبت نام و تحصیل دانش آموزان مشمول نظام وظیفه

ماده 14– ثبت نام مشمولان وظیفه در طی سالی که در آن سال وارد سن 19 سالگی می‌شوند (سال احضار به خدمت) بدون در نظر گرفتن وضعیت تحصیلی قبلی آنان بلامانع است واین قبیل افراد در شمول معافیت تحصیلی قرار می گیرند.

ماده 15– ملاک رسیدگی به وضع مشمولیت دانش آموز تاریخ تولد مندرج در شناسنامه اولیه وی است و تغییرات بعدی ملاک عمل نخواهد بود لیکن برای دانش آموزی که شناسنامه اولیه او به حکم دادگاه باطل شده است شناسنامه جدید ملاک قرار خواهد گرفت.

ماده 16– دانش آموز پسر مشمول نظام وظیفه که سه ماه و بیشتر به طور متوالی غیبت غیرموجه و یا بدون اطلاع قبلی داشته باشد به عنوان ترک تحصیل تلقی می‌شود. مدیر واحد آموزشی موظف است مراتب ترک تحصیل این قبیل افراد را برابر مقررات از طریق اداره آموزش و پرورش به حوزه‌ نظام وظیفه عمومی محل اعلام کند.

ماده 17– شرکت در امتحانات داوطلب آزاد از نظر مقررات نظام وظیفه عمومی ترک تحصیل تلقی می‌شود.

ماده 18– ثبت نام و تحصیل دانش آموز مشمول که ترک تحصیل نموده است به عنوان دانش‌آموز، مجاز نیست و صرفاً در صورت رفع ممنوعیت قانونی از نظر نظام وظیفه عمومی،‌ ادامه تحصیل وی به عنوان دانش‌آموز بلامانع است.

تبصره 1– دانش آموز مشمول که ترک تحصیل داشته است می‌تواند به شیوه داوطلب آزاد ثبت نام و ادامه تحصیل دهد.

تبصره 2– دانش آموزی که دفترچه آماده به خدمت (بدون مهر غیبت) گرفته است چنانچه تاریخ اعزام مندرج در دفترچه وی حداقل تا پایان آن سال تحصیلی باشد می‌تواند با رعایت سایر شرایط در همان سال تحصیلی به عنوان دانش آموز ثبت‌نام کند و ادامه تحصیل دهد.

ماده 19– مدیر واحد آموزشی موظف است مراتب ترک تحصیل و فراغت از تحصیل دانش آموزان مشمول خود را برابر مقررات از طریق اداره آموزش و پرورش متبوع به حوزه‌ نظام وظیفه عمومی اعلام کند.

ماده 20– دانش آموزی که از معافیت تحصیلی استفاده می‌کند در صورتی که قصد ادامه تحصیل در واحدهای آموزشی بزرگسالان یا آموزش از راه دور را داشته باشد نیازی به اعلام ترک تحصیل وی به حوزه نظام وظیفه عمومی نمی‌باشد.

ماده 21– دانش آموزان اتباع خارجی که برابر مقررات در واحدهای آموزشی ایرانی تحصیل می‌کنند مشمول قانون وظیفه عمومی نمی‌باشند.

ماده 22– مدیر واحد آموزشی پسرانه باید مشخصات کلّیّه دانش آموزان مشمول نظام وظیفه را که به تحصیل اشتغال دارند، به طور انفرادی و برای هر مشمول فقط یکبار به منظوراستفاده ازمعافیت تحصیلی برابر مقرّرات از طریق اداره آموزش و پرورش مربوط به حوزه نظام وظیفه محل اعلام کند (این موضوع شامل دانش‌آموزان با نیازهای ویژه نیز می شود).

فصل چهارم – ضوابط سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان‏

ماده 23– ارزشیابی از آموخته‏های دانش‏آموز در هر درس به سه صورت ورودی، تکوینی و پایانی و با اهداف مشخص شده ذیل به عمل می‏آید:

الف – ارزشیابی ورودی (آغازین) به منظور آگاهی از تواناییها و آمادگی‏های قبلی‏دانش‏آموز برای شروع مناسب فرایند یاددهی – یادگیری و جبران نارسائی‏ها وکاستی‏های احتمالی دانش‏آموز در آغاز سال تحصیلی توسّط معلّمان انجام می‏گیرد.

ب – ارزشیابی تکوینی (مستمر) به منظور تقویت اعتماد به نفس، تحکیم‏آموخته‏های دانش‏آموز، آگاهی معلّمان از نقاط قوّت و ضعف درسی و نحوه‏ عملکرد دانش‏آموز در فرایند یاددهی – یادگیری و پرورش روحیه تحقیق،تفکّر، تلاش، ابتکار و فعالیّت‏های گروهی، تدارک بازخورد مناسب به‏معلّمان، دانش‏آموزان، اولیاء واتخاذ روشهای مناسب به منظور بهبود فرایند یاددهی – یادگیری انجام می‏شود.

ج – ارزشیابی پایانی (تراکمی) به منظور حصول اطمینان از میزان تحقّق هدفهای ‏آموزشی و پرورشی و احراز شرایط قبولی در هردرس انجام می‏گیرد.

ماده 24– ارزشیابی تکوینی به صورت مستمرازنحوه مشارکت دانش‏آموز درفعالیّت‏های یاددهی – یادگیری و به شیوه های گوناگون و باتکیه بر آزمونهای کتبی، شفاهی، عملی، بررسی تکالیف فردی و گروهی، فهرست ‏وارسی مشاهده رفتار، میزان فعالیّت، تلاش، ابتکارو خلاقیّت و … انجام می‏گیرد و نمره این ارزشیابی‏ها در هر مادّه درسی در هر سال تحصیلی در دو نوبت تعیین و منظور می‏شود.

ماده 25– ارزشیابی پایانی در طول سال تحصیلی در دو نوبت اوّل و دوم انجام می‏شود. ارزشیابی پایانی نوبت اوّل (دی ماه) از نیمه اوّل محتوای برنامه درسی و ارزشیابی پایانی نوبت‌های دوم(خردادماه) و شهریورماه از تمام محتوای برنامه درسی (5 نمره از محتوای نیمه اوّل برنامه درسی و 15 نمره از محتوای نیمه دوم برنامه درسی) به عمل می‏آید.

ماده 26– چنانچه دانش آموزی تاپایان خرداد ماه موفق به اخذ نمره قبولی(حدنصاب نمره سالانه) در یک یا چند درس نشود می‌تواند شهریور ماه در امتحان درس یا دروس مربوط شرکت کند.

تبصره 1– چنانچه دانش آموزی پس از شرکت در امتحانات شهریورماه موفق به گذراندن تمام یا بعضی از درس‌ها نشده باشد صرفاً می تواند برابر مقررات در واحد آموزشی بزرگسالان یا‌ آموزش از راه دور یا به شیوه داوطلب‌آزاد ثبت نام کند و ادامه تحصیل دهد.این قبیل افراد از گذراندن دروسی که نمره قبولی کسب کرده‌‌اند معاف می باشند.

ماده 27– برنامه امتحانات داخلی نوبت‌ های اول، دوم و شهریورماه توسّط واحد آموزشی با عنایت به تقویم اجرایی تنظیم و امتحانات با همکاری مشترک کارکنان آموزشی و اداری واحد آموزشی و زیرنظر مدیر انجام می‏شود. طرح سؤال‌ها در امتحانات داخلی برعهده معلّمان مربوط می‏باشد.

ماده 28– اوراق امتحانات داخلی (نوبت های اول ، دوم و شهریورماه) باید توسّط معلّم مربوط زیرنظر مدیر واحد آموزشی تصحیح شود.

تبصره 1– مدیر واحد آموزشی می‏تواند با مسؤولیّت خود اوراق امتحانی راجهت ‏تصحیح در خارج از محل واحد آموزشی، در اختیار معلّمان قرار دهد.

تبصره 2– چنانچه معلّم مربوط به هر علّتی ظرف مدّت 5 روز پس از انجام امتحان هر درس ‏اوراق امتحانی را تصحیح نکند. مدیر واحد آموزشی ضمن گزارش موضوع به اداره آموزش و پرورش متبوع، باید به تشخیص خود اوراق امتحانی را برای تصحیح دراختیار یکی از معلّمان واجد شرایط قراردهد.

ماده 29– نمرات ارزشیابی‏های تکوینی وپایانی هرنوبت امتحانی داخلی بایدتوسّط معلّم مربوط بدون خدشه و قلم خوردگی در برگ ریزنمرات ثبت و پس از امضاء و درج تاریخ بلافاصله، به دفتر واحد آموزشی تحویل شود. نمرات ارزشیابی تکوینی دو هفته قبل از شروع امتحانات پایانی و نمرات ارزشیابی پایانی حدّاکثر یک هفته بعد از انجام امتحان هر درس باید به دفتر واحد آموزشی تحویل شود.

تبصره – نمرات ارزشیابی مستمر باید در طول هر نوبت و قبل از امتحانات پایانی به ‏اطلاع دانش‏آموز و ولی او برسد.

ماده 30– امتحانات نهایی نوبت دوم و شهریورماه (برابر جدول مربوط) با برنامه و سؤالات امتحانی واحد که توسط مرکز سنجش آموزش و پرورش طراحی می‏شود، زیرنظر اداره کلّ آموزش وپرورش استان و بوسیله اداره آموزش و پرورش منطقه برگزار می‏گردد.

تبصره 1 – مرکز سنجش آموزش و پرورش ، برنامه امتحانات نهایی را حداکثر دو ماه قبل از آغاز امتحانات مربوط تنظیم و ابلاغ می‏کند.

تبصره 2– در کلّیّه مراحل مربوط به امتحانات، ادارات کلّ آموزش وپرورش استانها و مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور ملزم به همکاری با مرکز سنجش آموزش و پرورش می‏باشند.

تبصره 3– معلّمانی‌که درسهای مربوط ‌به ‌امتحانات ‌نهایی‌را تدریس ‌می‏کنند موظّفند حدّاکثر دو روز پس از برگزاری امتحان درس ‌مربوط، با تشخیص ‌و برابرابلاغی‌که ‌از طرف‌ اداره آموزش و پرورش منطقه صادر می‏شود، به حوزه‏های تصحیح ‌مراجعه ‌کنند و حدّاقلّ به تعداد دانش‏آموزان ‌خود نسبت ‌به‌ تصحیح اوراق امتحانی‌همان درس ‌با دریافت‌ حقّ‏الزّحمه اقدام نمایند. در صورتی که معلمی برای تصحیح اوراق اقدام نکندموضوع‌ازسوی‌رئیس حوزه‌تصحیح مربوط به اداره آموزش و پرورش محل گزارش ‌تا برابر مقرّرات ‌با وی‌ رفتار شود.

تبصره 4 – نمرات امتحانات نهایی باید حدّاکثر ده روز پس از برگزاری آخرین امتحان توسط رئیس حوزه تصحیح به واحدهای آموزشی محل تحصیل دانش‏آموز اعلام شود.

ماده 31– مدیر واحد آموزشی موظّف است فهرست مشخصات دانش‏آموزان واجد شرایط را با قید مواد درسی که باید آنها را به صورت امتحان نهایی بگذرانند به همراه نمرات نوبت اوّل و ارزشیابی تکوینی نوبت دوم آن درسها در نمون برگهایی که از سوی مرکز سنجش آموزش و پرورش ارسال می‏شود تنظیم کند و تا یک هفته قبل از شروع امتحانات نهایی نوبت دوم و شهریورماه به اداره آموزش و پرورش منطقه تحویل دهد.

تبصره – امتحانات عملی غیرکتبی و کارگاهی در درسهای غیرنهایی توسط واحد آموزشی و در درسهای نهایی، توسط افراد واجد شرایطی که از سوی اداره آموزش و پرورش انتخاب می‏شوند قبل از برگزاری امتحانات کتبی در واحد آموزشی مربوط برگزار می‏گردد.

ماده 32– نمره هر درس در نوبت اوّل از مجموع نمره ارزشیابی مستمر با ضریب 1 و نمره ارزشیابی پایانی با ضریب 2 و در نوبت دوم از مجموع نمره ارزشیابی مستمر با ضریب 1 و نمره ارزشیابی پایانی با ضریب 6 بدست می‏آید. نمره سالانه هر درس برابر جدول زیر محاسبه می‏شود.

نوبت اول	نوبت دوم	نمره سالانه‏
نمره ارزشیابی مستمر	نمره ارزشیابی پایانی	نمره ارزشیابی مستمر	نمره ارزشیابی پایانی	مجموع نمرات‏ارزشیابی‏ها با ضریب، تقسیم بر ده‏
ضریب 1	ضریب 2	ضریب 1	ضریب 6

تبصره 1– نمره درسهائی که صرفاً ناظر بر فعالیت ضمن سال دانش‏آموز می‏باشد و ارزشیابی پایانی ندارد از قبیل درسهای کارگاهی، برمبنای ارزشیابی‏های مستمر از فعالیت دانش‏آموز در هر نوبت توسّط معلّم مربوط تعیین می‏شود و نمره سالانه این درسها براساس میانگین نمرات نوبت اوّل و دوم تعیین می‏شود.

تبصره 2– در محاسبه نمره سالانه و نمره درس شهریورماه و دی ماه با ضرایب فوق‏الذکر، عدد اعشاری نمرات به شرح ذیل تغییر می‏یابد و در برگ ریزنمرات ثبت و محاسبه می‏شود:
1- کمتر از 25/0 به 25/0
2- از 26/0 تا 49/0 به 50/0
3- از 51/0 تا 74/0 به 75/0
4- از 76/0 تا 99/0 به یک

ماده 33– نمره هر یک از امتحانات پایانی و ارزشیابی‏های مستمر دانش‏آموز در هردرس از صفر تا بیست است.

ماده 34– کلیه دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی باید در آزمون روخوانی قرآن که در ارزشیابی نوبت اول برگزار می‌شود شرکت نمایند. 8 نمره از درس معارف اسلامی در این نوبت به این آزمون اختصاص می‌یابد.

تبصره – دانش آموزان اقلیت های دینی مندرج در قانون اساسی از گذراندن آزمون روخوانی قرآن معاف می‌باشد.

ماده 35– نظارت برحسن برگزاری امتحانات داخل و خارج از کشور به عهده مرکز سنجش آموزش و پرورش می‏باشد.

ماده 36– مسؤولیّت حسن اجرای امتحانات داخلی واعلام به موقع نتایج برعهده ‏مدیر واحد آموزشی است و اداره آموزش وپرورش شهرستان/ منطقه/ ناحیه، اداره کلّ آموزش و پرورش استان و مرکز سنجش آموزش و پرورش در صورت لزوم می‏توانند اوراق امتحانی تصحیح شده را مورد بررسی و تجدید نظر قرار دهند. درصورتی‏که در بازبینی اوراق، نمره دانش‏آموزی تغییر یابد آخرین نمره ملاک عمل خواهد بود و موضوع باید کتباً به اطلاع معلّم و دانش‏آموز مربوط برسد.

تبصره – درصورتی که در بازبینی اوراق امتحانات خرداد ماه یا شهریور ماه هرسال، پس از آبان ماه، نمره دانش‌آموزی تغییر یابد مراتب برای تصمیم گیری به کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش ارجاع می شود.

ماده 37– نتیجه امتحانات حدّاکثر تا دو هفته پس از پایان هر نوبت امتحانی کتباً توسّط مدیر واحد آموزشی به دانش‏آموز یا ولی او اعلام می‏شود.

ماده 38– مهلت اعتراض به نمرات امتحانات پایانی هرنوبت (اعم از نهایی و غیرنهایی) حدّاکثر5 روز پس از اعلام نتیجه امتحانات آن نوبت می‏باشد. در امتحانات داخلی مدیر واحد آموزشی موظّف است اوراق امتحانی معترضان را جهت تجدید نظر در اختیار مصحح مربوط و یا به تشخیص خود در اختیار مصحح مربوط و یک نفر دیگر از معلّمان همان درس قرار دهد. نمره ورقه تجدیدنظر شده با امضاء مصحح مربوط و یا مصحح مربوط و تجدید نظر کننده حسب مورد تعیین می‏شود. در صورت اختلاف نظر، رأی معلّم سوم همان درس قطعی و لازم‌الاجرا است. در امتحانات نهایی رئیس حوزه تصحیح موظّف است اوراق امتحانی معترضان را جهت تجدیدنظر در اختیار یک نفر از معلّمان همان درس (غیر از مصححین اوّل ودوم) قرار دهد و نمره وی ملاک عمل خواهد بود. در هر صورت باید حدّاکثر ظرف مدّت 5 روز پس از پایان مهلت اعتراض، نتیجه به اطلاع معترضان برسد.

تبصره – نمرات درس های عملی (غیرکتبی) و کارگاهی و درس های شفاهی قابل اعتراض و تجدید نظر نمی‏باشند و نمره اعلام شده قطعی است.

ماده 39– اوراق امتحانات داخلی پایانی نوبت دوم و شهریور ماه به مدّت شش ماه در واحد آموزشی و اوراق امتحانات نهایی به مدّت یک سال در محلی که اداره آموزش و پرورش منطقه تعیین می‏کند نگهداری و سپس برابر مقرّرات امحاء می‏شود ولی فهرست دست‏نویس ریز نمرات معلّمان، دفتر امتحانات، لیست ریز نمرات قبول‏شدگان امتحان نهایی و دفتر فارغ التحصیلان و رسید پرونده تحصیلی و رسید تحویل گواهی‌نامه به دانش‌آموزان، صحافی و جزء اسناد و مدارک تحصیلی محسوب و به طور دائم در واحد آموزشی و اداره مربوط حسب مورد نگهداری می‏شود.

ماده 40– امتحانات شهریور ماه درس های غیرنهایی در همان ‏واحد آموزشی برگزار می‏شود که امتحانات پایانی نوبت دوم انجام شده است و در درس های نهایی، در حوزه های امتحانی تحت پوشش همان منطقه آموزشی که امتحانات پایانی نوبت دوم انجام شده است برگزار می‏شود.

تبصره 1– درصورتی‏که محل اقامت ولی یا سرپرست دانش‏آموزی تا 15 روز قبل از برگزاری امتحانات پایانی نوبت‌ دوم و شهریورماه تغییر یابد دانش‏آموز می‏تواند (با اخذ معرّفی‏نامه عکس‏دار حاوی مشخصات و مواد درسی از واحد آموزشی مربوط و تأیید موضوع انتقال ولی از سوی اداره آموزش و پرورش همان منطقه و همراه داشتن مدارک لازم مبنی بر انتقال ولی خود) به اداره آموزش و پرورش محل سکونت جدید مراجعه و درصورت دایربودن رشته تحصیلی موردنظر، با معرفی آن اداره، در امتحانات داخلی یکی از واحدهای آموزشی و یا در امتحانات نهایی یکی از حوزه‏های اجرایی شرکت کند. نمره‏های شهریورماه و دی ماه، چنین دانش‏آموزی پس از تأیید اداره آموزش و پرورش محل سکونت جدید به اداره آموزش و پرورش مبدأ جهت ابلاغ به واحد آموزشی که دانش‏آموز قبلاً تحصیل می‏کرده است ارسال می‏شود تا واحد آموزشی مذکور با توجّه به نمره‏های دیگر و با رعایت سایر مقرّرات اعلام نتیجه کند.

تبصره 2– دانش‏آموزان شاغل به تحصیل در مدارس ایرانی خارج از کشور می‏توانند با ارائه معرّفی‏نامه از واحد آموزشی مربوط، در امتحانات شهریورماه در مدارس داخل کشور شرکت کنند. نمرات امتحانی این قبیل دانش‏آموزان باید توسّط مدیر واحد آموزشی مقصد و از طریق مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور به واحد آموزشی مبدأ ارسال شود.

ماده 41– در هر نیمسال تحصیلی (نوبت) به هر دانش‏آموز براساس رعایت موازین‏ اسلامی ، رفتار، اخلاق، رعایت اصول بهداشت و نظافت شخصی، وضعیّت حضور و غیاب، رعایت مقرّرات واحد آموزشی، حفظ اموال آن و گزارش رسیده از سوی معلّمان و مربیان و با رعایت مقررات انضباطی مندرج در آیین نامه اجرایی مدارس، توسّط مدیر و معاونان واحد آموزشی، یک نمره انضباط تعیین و در لیست ریز نمرات مربوط ثبت و به امضاء مدیر واحد آموزشی می‌رسد.

تبصره 1– میانگین نمرات انضباط نوبت‌های اوّل و دوم به عنوان نمره سالانه محسوب و در معدّل کل معادل 2 واحد درسی منظور می‏شود. ولی در محاسبه جمع واحدهای درسی در هر رشته درنظر گرفته نمی شود.

تبصره 2– در امتحانات شهریور ماه نمره انضباط منظور نمی‏شود.

ماده 42– نمونه اسناد و مدارک تحصیلی دانش‏آموزان از سوی مرکز سنجش آموزش و پرورش تهیه ‏و به ادارات کلّ آموزش و پرورش استان ها ابلاغ می‏شود.

ماده 43– دفتر امتحانات دانش‏آموزان واحد آموزشی در هر سال ‏تحصیلی باید حدّاکثر تا پایان آبان ماه سال تحصیلی بعد تنظیم و توسّط نماینده‏ای که از سوی اداره آموزش و پرورش تعیین می‏شود بررسی و پس از تأیید مسدود شود.

ماده 44– چنانچه دانش‏آموزی در زمان برگزاری امتحانات کتبی پایانی یا قبل از آن ‏دچار مشکل و سانحه‏ای شود که قادر به نوشتن نباشد می‏تواند از منشی معتمدی که از طرف مدیر واحد آموزشی برای امتحانات غیرنهایی و رئیس حوزه اجرا برای امتحانات نهایی تعیین می‏شود، استفاده کند.

ماده 45– دانش‏آموزی که دارای نقص عضو یا بیماری مؤثّر می باشد به طوری که این نقص و یا بیماری مانع شرکت وی درامتحانات کتبی، شفاهی و عملی می شود، مدیر واحد آموزشی یا رئیس حوزه اجرا تسهیلاتی متناسب با نقص عضو و یا بیماری او فراهم می‏کند و در صورت لزوم از امتحانات آن بخش از درس که از نظر جسمی قادر به انجام آن نمی‏باشد، معاف می‏شود و سهم نمره مربوط به این بخش به سایر بخشها اضافه می‏شود.

ماده 46– دانش‏آموزان اقلیت‏های دینی مذکور در قانون اساسی، برابرشیوه ‏نامه‏های وزارت آموزش وپرورش درامتحان تعلیمات دینی خاص خود شرکت خواهند کرد و نمره این درس جایگزین (معارف اسلامی) می‏شود. ضمناً درصورت تمایل دانش‏آموز به شرکت درامتحان معارف اسلامی منعی برای شرکت وی نخواهد بود.

ماده 47– با متخلّف یا متخلّفان در امتحانات داخلی و نهایی برابر آئین نامه رسیدگی به تخلّفات ‏امتحانی و قانون رسیدگی به تخلّفات اداری حسب مورد رفتار خواهد شد.

فصل پنجم – وضعیّت غایبین در امتحانات

ماده 48– چنانچه دانش آموزی در امتحان پایانی اعم از نهایی یا غیرنهایی در هر نوبت غیبت غیرموجّه داشته ‏باشد نمره امتحان پایانی او در آن نوبت در آن درس صفر محسوب می‏شود و در چنین مواردی کلمه غایب (غ) به جای نمره پایانی آن نوبت برای درس های مورد نظر در لیست ریز نمرات قید می‏شود لیکن در محاسبات، کلمه غایب به منزله نمره صفر خواهد بود. چنانچه دانش‏آموز مشمول این مادّه، دارای نمرات کلاسی (ارزشیابی مستمر) باشد، نمره وی در درس یا درس های مذکور با احتساب این نمرات برای آن نوبت منظور خواهد شد.

ماده 49– اگر دانش‏آموزی در امتحان پایانی نوبت اوّل در یک یا چند ماده درسی غیبت موجّه داشته باشد. نمرات امتحان پایانی نوبت دوم وی بجای نمرات پایانی نوبت اوّل درس های مربوط نیز منظور می‏شود.

تبصره– در رشته هنر برای درس‌کارگاه هنر، دانش‏آموز موظّف خواهد بود قبل از امتحانات پایانی نوبت دوم در آزمون مبحث مورد نظر که توسّط معلّم مربوط انجام خواهد شد شرکت کند.

ماده 50– اگر دانش‌آموزی در امتحانات پایانی نوبت دوم و یا هر دو نوبت در برخی از درس ها غیبت موجه داشته باشد نمره شهریور ماه وی در آن درس یا دروس به جای نمره پایانی همان نوبت یا نوبت ها منظور می‌گردد.

ماده 51– چنانچه دانش آموز در فاصله زمانی بعد از ثبت نام و قبل از شرکت در امتحانات پایانی نوبت اول ترک تحصیل کند(هرچند نمره ارزشیابی مستمر داشته باشد) برای وی کارنامه با ذکر مراتب ترک تحصیلی صادر می شود و آن سال جزو سنوات تحصیلی وی محاسبه نمی‌شود و اگر دانش‌آموزی بعد از امتحانات نوبت اول ترک تحصیل کند در کلیه دروس نوبت دوم غائب غیرموجه منظور و اعلام نتیجه شده و کارنامه صادر می‌شود و مراتب ترک‌‌تحصیل در سوابق تحصیلی وی قید و آن سال جزو سنوات تحصیل وی منظور می شود.

ماده 52– اگردانش‏آموزی در امتحانات نوبت دوم و یا شهریورماه ‏کلّیّه درس ها غیبت موجّه داشته باشد آن سال برای وی وقفه تحصیلی محسوب می‏شود و ضروری است توضیحات لازم در کارنامه و سایر مدارک تحصیلی دانش‏آموز قید شود و آن سال برای وی جزء سنوات تحصیلی محسوب نمی‌شود.

ماده 53– اگر دانش‏آموزی در امتحانات نوبت دوم و یا شهریورماه در درس های غیرنهایی با عذر موجّه غایب باشد درصورت درخواست ولی دانش‏آموز، مدیر واحد آموزشی مجاز است حدّاکثر تا دو هفته پس از آخرین امتحان از درس یا درسهای مربوط با رعایت ضوابط امتحان بعمل آورد.

ماده 54– چنانچه دانش آموزی در امتحانات نوبت دوم در یک یا چند درس نهایی و یا غیرنهایی غیبت موجه داشته باشد با درخواست ولی وی می توان با احتساب نمره صفر در امتحان پایانی خرداد ماه، نمره سالانه وی را محاسبه و با رعایت سایر شرایط اعلام نتیجه نمود.

ماده 55– اگردانش‏آموزی به دلیل غیبت موجّه نمره ارزشیابی‏مستمر نداشته باشد نمره ارزشیابی پایانی وی در آن نوبت جایگزین نمره ارزشیابی مستمر می‏شود و این نمره توسّط معلّم مربوط در لیست ریز نمرات ثبت می‏شود.

ماده 56– تشخیص غیبت موجّه براساس دلایل و مدارک ارائه شده از طرف‏ دانش‏آموز در امتحانات داخلی، با شورای واحد آموزشی و در امتحانات نهایی با رئیس حوزه اجرا پس از هماهنگی با مدیر واحد آموزشی خواهد بود.

فصل ششم – شرایط قبولی و فارغ التحصیلی

ماده 57– نصاب قبولی در هر درس، نمره سالانه 10 می باشد.

تبصره 1– در امتحانات شهریور ماه ملاک قبولی هر درس، کسب حداقل نمره 10 در آن درس می‌باشد.

تبصره 2– در رشته هنر حداقل نمره قبولی سالانه در درس کارگاه هنر 12 می باشد.

ماده 58– دانش آموزی فارغ‏التّحصیل شناخته می شود که شرایط زیر را دارا باشد:

الف) در کلّیّه واحدهای درسی دوره پیش دانشگاهی در رشته مربوط (گذراندن 24 واحد درسی بدون احتساب واحد انضباط) قبول شده باشد.

ب ) معدّل کلّ وی حدّاقل 10 باشد.

تبصره 1– چنانچه پس از امتحانات خردادماه و یا شهریورماه دانش‏آموزی صرفاً در یک عنوان درسی نمره بین 7 تا 10 را کسب نماید و معدّل کل وی نیز حدّاقلّ 10 باشد با رعایت سایر شرایط فارغ‌التحصیل شناخته می‏شود.

تبصره 2– عدم استفاده از شرایط تبصره یک این ماده در نوبت امتحانی خردادماه با درخواست کتبی ولی دانش‌آموز بلامانع است.

ماده 59– در پایان دوره پیش دانشگاهی برای هر یک از فارغ‏التّحصیلان براساس نمرات پدرس هایی که امتحان نهایی داده‏اند معدّل کتبی نهایی محاسبه و در مدارک تحصیلی آنان ثبت می‏شود. برای محاسبه معدّل کتبی نهایی نمره پذیرفته شده در امتحان نهایی درس مربوط درتعداد واحدهای همان درس ضرب می‏شود و مجموع حاصل ضربهای بدست آمده بر تعداد کلّ واحدهای درس های نهایی تقسیم ‏می‏شود.

ماده 60– برای محاسبه معدّل کلّ نمرات هر دانش‏آموز در پایان دوره پیش دانشگاهی، نمره پذیرفته شده هر درس (سالانه و یا شهریور ماه) در تعداد واحدهای همان درس ضرب می‏شود و مجموع حاصل‌ضربهای بدست آمده بر مجموع واحدهای این درس ها تقسیم می‏شود. در محاسبه معدّل کلّ تعداد واحدهای مربوط به انضباط نیز به میزان 2 واحد لحاظ می‏شود.

تبصره – برای محاسبه معدّل کل دانش‏آموزان در شهریورماه نمرات‏امتحانی شهریور بجای نمرات سالانه دروس مربوط محسوب و سپس معدّل گرفته می‏شود.

ماده 61– به دانش آموزی که موفّق به گذراندن کلّیّه واحدهای درسی ‏در رشته مربوط (گذراندن 24 واحد درسی بدون احتساب واحد انضباط) شود با رعایت سایر ضوابط، گواهی نامه پایان تحصیلات دوره پیش دانشگاهی اعطا می‏شود.

تبصره – نمونه گواهی نامه پایان تحصیلات دوره پیش دانشگاهی از سوی مرکز سنجش آموزش و پرورش تهیه و پس از تصویب کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش ابلاغ خواهد شد.

سایر موارد:

ماده 62– ثبت نام دانش آموزان در رشته پیش دانشگاهی غیر متناظر با دیپلم و یا تغییر رشته در دوره پیش‌دانشگاهی منوط به شرکت فرد متقاضی در امتحان تغییر رشته برابر جدول مربوط خواهد بود و در صورت کسب نمره قبولی در دروس مشترک بین رشته جدید و رشته قبلی، تغییر رشته متقاضیان پذیرفته می شود. امتحانات تغییر رشته بر اساس دستورالعمل مربوط هر سال یک‌بار و در تابستان بصورت نهایی برگزار می شود.

تبصره 1 – متقاضیان ثبت نام در دوره پیش دانشگاهی به شیوه داوطلب آزاد از شرکت در امتحان تغییر رشته معاف خواهند بود .

تبصره 2 – نمره های قبولی دانش‌آموز در امتحانات تغییر رشته هر سال برای سال بعد نیز معتبر می‌باشد و دانش‌آموز می‌تواند در امتحان نوبت بعدی صرفاً در دروس باقی مانده مربوط به تغییر رشته شرکت نماید.

تبصره 3 – نصاب قبولی در درسهای طراحی (1) و مبانی هنرهای تجسمی در امتحان تغییر رشته 12 و در سایر درسها 10 می‌باشد.

ماده 63– فارغ التحصیلان پیش دانشگاهی در صورت تمایل به اخذ گواهینامه پیش دانشگاهی در سایر رشته‌ها (غیر متناظر) می توانند با ثبت نام در مدارس بزرگسالان، آموزش از راه دور و یا به صورت داوطلب آزاد اقدام نمایند، درصورت تمایل داوطلب، نمرات قبولی درس های مشترک بین دو رشته از وی پذیرفته شده و ملزم به گذراندن کسری دروس می باشد.

تبصره – متقاضیان استفاده از این ماده مشمول استفاده از معافیت تحصیلی نمی باشند.

ماده 64– مقررات مربوط به دوره پیش دانشگاهی آموزش بزرگسالان، آموزش از راه دور و همچنین داوطلبان آزاد بر اساس آیین‏نامه آموزشی خاص خود خواهد بود.

ماده 65– این آیین نامه که مشتمل بر شش فصل و شصت و پنج ماده و سی و شش تبصره می باشد در جلسه 235 مورخ 13 /6 /1390 کمیسیون اساسنامه هاو مقررات تحصیلی شورای عالی آموزش و پرورش مورد تایید قرار گرفت.

عناوین دروس رشته های دوره پیش دانشگاهی که از آنها امتحان نهایی بعمل می آید:

رشته های دوره پیش دانشگاهی
ریاضی فیزیک	ادبیات و علوم انسانی	علوم تجربی	علوم و معارف اسلامی	هنر
-عنوان دروس	-عنوان دروس	-عنوان دروس	-عنوان دروس	-عنوان دروس
عمومی	تخصصی	عمومی	تخصصی	عمومی	تخصصی	عمومی	تخصصی	عمومی	تخصصی
زبان فارسی	فیزیک	زبان فارسی	ادبیات فارسی	زبان فارسی	فیزیک	زبان فارسی	ادبیات عرب	زبان فارسی	آشنایی بامیراث هنری فرهنگی ایران
معارف سلامی	حساب دیفرانسیل و انتگرال	معارف سلامی	عربی	معارف اسلامی	زیست شناسی	اصول عقاید	فقه و اصول	معارف اسلامی	سیر هنر در تاریخ

جدول مواد آزمون تغییررشته تحصیلی در دوره پیش دانشگاهی

رشته های دوره پیش دانشگاهی نوع دیپلم	ریاضی فیزیک	علوم تجربی	ادبیات و علوم انسانی	علوم و معارف اسلامی	هنـر
ریاضی فیزیک	——	1-زیست شناسی (1) 2-زیست شناسی (2)	1-ادبیات فارسی تخصصی 2- عربی 3 ویژه انسانی	1- عربی 3 ویژه معارف 2-اصول عقاید 2	1-طراحی 1 2-تاریخ هنر ایران 3-تاریخ هنر جهان 4- مبانی هنرهای تجسمی
علوم تجربی	1- حسابان 2- جبر و احتمال	——	1-ادبیات فارسی تخصصی 2- عربی 3 ویژه انسانی	1- عربی 3 ویژه معارف 2-اصول عقاید 2
ادبیات وعلوم انسانی	1-حسابان 2-جبر و احتمال 3- فیزیک (3)	1-زیست شناسی (1) 2-زیست شناسی (2) 3-شیمی (3)	——	1- عربی 3 ویژه معارف 2-اصول عقاید 2
علوم و معارف اسلامی	1- حسابان 2- جبر و احتمال 3- فیزیک (3)	1-زیست شناسی (1) 2-زیست شناسی (2) 3-شیمی (3)	——	—–
فنی و حرفه ای	1-حسابان 2-جبر و احتمال	1-زیست شناسی (1) 2-زیست شناسی (2)	1-ادبیات فارسی تخصصی 2-عربی 3 ویژه انسانی	1- عربی 3 ویژه معارف 2- اصول عقاید 2
کاردانش	1- حسابان 2- جبر و احتمال 3- فیزیک (3)	1-زیست شناسی (1) 2-زیست شناسی (2) 3- شیمی (3)	1-ادبیات فارسی تخصصی 2- عربی 3 ویژه انسانی	1- عربی 3 ویژه معارف 2-اصول عقاید 2

11- بر اساس مصوبه جلسه ‌ی 844 شورای عالی آموزش و پرورش تاریخ 11/5/90 در جلسه 172 کمیسیون برنامه های درسی و تربیتی بررسی و به تایید رسید.

منبع سایت صلح