حسن عبدلیان پور در مورد عفو گسترده رهبری گفت: به طور کلی دو مورد عفو داریم، عفو موردی و عفوهای معیاری با دامنه شمول گسترده؛ در عفوهای معیاری و گسترده پروندههای اشخاص به تفکیک و مجزا مورد بررسی قرار نمی‌گیرد؛ بلکه رئیس قوه قضاییه معیارهایی برای عفو یا تخفیف مجازات محضر مقام معظم رهبری اعلام می‌دارند.
رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضاییه گفت: بر اساس آن معیارها و موافقت مقام معظم رهبری، مراجع قضایی سراسر کشور موظفند این معیارها را با مصادیق و اشخاص محکوم تطبیق دهند و اسامی افرادی را که مشمول عفو واقع میشوند اعلام و نتیجه این عفو با دامنه شمول گسترده، محبّت رهبری و رأفت و رحمت اسلامی را درباره آنان اعمال می‌دارند. منتّی است از جانب نظام و لطف و کرمی از جانب مقام معظم رهبری، نه اینکه عفو، حقّ مجرم باشد که حتماً به او اعطا شود که البته سیاست جنایی اسلام و تأکید مبانی و تعالیم اسلامی نیز بر عفو و بازپروری مجرمین به این طریق نیز است.
وی در مورد معیارهای قانونی اعطای عفو گستره گفت: عفو از موارد سقوط مجازات است که در ماده ی ۹۶ قانون مجازات اسلامی آمده که” عفو و یا تخفیف مجازات محکومان، در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رئیس قوه قضائیه یا مقام رهبری است”.
وی ادامه داد: عفو خصوصی و گسترده تصمیمی است که به نظر و با پیشنهاد قوه قضاییه و موافقت عالی ترین مقام اجرایی کشور یعنی رهبری گرفته میشود و به موجب آن تمام یا قسمتی از مجازات محکومان بخشوده یا به مجازات خفیف تری تبدیل می شود.
رئیس مرکز وکلا کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضاییه گفت: به موجب بند یازده اصل ۱۱۰ قانون اساسی و ماده ۹۶ قانون مجازات اسلامی، عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی، جزو وظایف و اختیارات رهبری به شمار می‌رود که این امر پس از پیشنهاد رئیس قوه قضاییه صورت میگیرد. در واقع حق اعطای عفو و بخشودگی از جمله اختیارات مقام رهبری است که در ردّ یا قبول آن کاملاً مختار است.
این حقوقدان گفت: عفو با شرایطی شامل مجازاتهای تعزیری می شود. البته مجازاتهای قصاص و دیه به دلیل آن که جزو حق الناس تلقی میشوند، از شمول عفو به طور کلی مستثنی هستند.
عبدلیان پور گفت: مجازات های حدود غیر از قذف در مواردی خاص و به شرط توبه پس آن که جرم با اقرار متهم به اثبات رسید، ممکن است مشمول عفو قرار گیرد. به عبارت دیگر این عفو شامل حق الناس و افرادی که شاکی خصوصی دارند از حیث جنبه ی خصوصی نیست، و اینگونه جرایم منوط به گذشت شاکی هستند و یا برخی جرایم خاص و امنیتی مثل جاسوسی و جرایم امنیّتی حاد و باندی، محاربه و افساد فی الارض و… .
وی در مورد نتایج این عفو در کاهش پرونده های محاکم و کاهش اطاله دادرسی گفت: زمانی که پرونده کیفری تشکیل میشود مراجع انتظامی، دادسرا و دادگاه درگیر می شوند، و مرحله تحقیقات در دادسرا سیر زمان بری را طی میکند، چون هم حجم پروندههای ورودی بالا است و هم تحقیقات باید با دقّت و ظرافت و با حفظ کرامت انسانی و اسلامی و با کمک مراجع انتظامی و دیگر مراجع صورت گیرد.
وی ادامه داد: بعد از تشکیل پرونده و صدور کیفرخواست، قرار جلب دارسی صادر و کیفرخواست به دادگاه جهت وقت رسیدگی تقدیم میشود؛ که تعیین شعبه و وقت شود و بعد از تشکیل و صدور رأی، دادنامه اجرایی شود، که قابل تجدیدنظر خواهی هم هست و بعد از مهلت مقرر قابلیّت اجرایی پیدا میکند؛ حال برخی مشمول حکم زندان میشوند و اجرای احکام و زندان را درگیر میکنند؛ لذا اطاله بسیاری برای محاکم ایجاد میکند و این سیر زمانبر همه را درگیر میکند و بالتبع پروندههای دیگر فرایند دادرسی اش بیشتر و زمان‌های رسیدگی را بیشتر می کند.
عبدلیان پور گفت: در واقع این عفو پروندهها و درگیری های محاکم قضایی را کم میکند و در مورد سایر پروندههای نیز فرایند دادرسی را سرعت می‌بخشد و به جلو انداخته و باری از دوش قوه قضاییه و محاکم دادگستری بر داشته و پروندههای آنها مختومه میشود.
وی گفت: ریاست قوه قضاییه در تاریخ ۴ بهمن ماه نامه‌ای را خدمت رهبر معظم انقلاب تقدیم کردند و درخواست کردند که امسال عفو معیاری و گسترده داشته باشیم و رهبر حکیم انقلاب ضمن موافقت با این پیشنهاد جمع کثیری از محکومان و متهمان و خانواده آنان را در این ایام مبارک که مقارن اعیاد مذهبی و ملّی است خوشحال فرمودند؛ که شامل عفو بسیاری از متهمان و محکومان اغتشاشات اخیر نیز میشود و این نشان از رأفت اسلامی و سیاست جنایی اسلام بر بازپروری مجرم و اصلاح او و رأفت و رحمت اسلامی دارد؛ که به آغوش جامعه بازگردند و با این عفو، نقطه عطفی در زندگی آنها و اصلاح مرتکبین باشد.
رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضاییه گفت: ریاست قوه قضاییه در شرایط فعلی و حساسّ جامعه که یک سری از جوان‌ها و افراد در اغتشاشات اخیر فریب خورده و یا احساساتی شدند برای عبور از فتنه و بحران باحسن تدبیر و کریمانه این پیشنهاد را دادند که کمال تقدیر و تشکر را داریم.
عبدلیان پور گفت: از رهبر فرزانه انقلاب با روحیه پدرانه و مشی کریمانه و با عظمت و بزرگواری این پیشنهاد را پذیرفتند دست به سینه تمام قد سر تعظیم و احترام فرود می‌آوریم که جمع کثیری از محکومان و خانواده آنها را خوشحال کردند که ۲۲ بهمن و عید نوروز امسال را در کنار هم با این بزرگواری نظام جشن بگیرند.
ثبت دیدگاه