جزئیات نظریه
شماره نظریه : 7/99/1149 شماره پرونده : 99-187/3-1149 ک تاریخ نظریه : 1399/09/24
استعلام : فردی در سال 1394 مورد شلیک گلوله قرار می‌گیرد و بعد از ده روز فوت می‌کند. در سال 1398 اولیای دم مقتول بدون دریافت دیه یا وجهی قاتل را عفو می‌کنند. بعد از فوت زوج و قبل از اعلام رضایت اولیای دم، زوجه از طریق اداره ثبت، مهریه خود را مطالبه کرده که به نتیجه مثبت منتهی نشده است. زوجه مقتول با این استدلال که وفق ماده 432 قانون مجازات اسلامی با وجود دین اولیای دم حق گذشت مجانی یا اخذ تضمین نداشتند و ضمان آنها برقرار است به طرفیت اولیای دم دادخواست مطالبه مهریه چهارصد سکه طلا را داده است. در فرض حاضر: 1- آیا این ضمان مطلق است یا مشروط به ملائت قاتل در زمان عفو؟ 2- در فرض داشتن ضمان مسؤولیت، آیا ضمان تا میزان دیه سال عفو است یا دیه زمان صدور رأی؟ 3- میزان ضمان هر کدام از اولیای دم با توجه به صغیر بودن احدی از آنها چقدر است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه : 1- قیود مطرح‌شده در صدر ماده 432 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نسبت به حکم مقرر در ذیل آن نیز مجرا است؛ بنابراین اولیای دم فرض سؤال، در صورتی حق گذشت ندارند که ماترک متوفی پاسخ‌گوی دیون وی نباشد. 2 و 3- ماده 432 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، در صورتی که ترکه متوفی (مجنی‌علیه) برای ادای دیون او کافی نباشد، حق گذشت مجانی را از اولیای دم (صاحبان حق قصاص) سلب کرده است و لذا با لحاظ مواد 361 و 362 قانون فوق‌الذکر، در صورتی که صاحبان حق قصاص بدون ادا یا تضمین دیون وی به طور مجانی اعلام گذشت کنند، گذشت قابل ترتیب اثر نیست و موضوع مشمول احکام عام مربوط به گذشت مشروط خواهد بود و در هر صورت، بحث «ضمان» اولیای دم در صورت گذشت مجانی منتفی است.
ثبت دیدگاه